Κάποτε, πριν δούμε την υδρόγειο σφαίρα να μετατρέπεται σε εικονόσφαιρα, ο βίαιος θάνατος ήταν μια είδηση, μια αφήγηση - περίπου όπως στην αρχαία τραγωδία. Και μόνο αν ένα δυστύχημα έπληττε ένα χωριό, μια γειτονιά, αποκτούσε εικόνα ο θάνατος και περνούσε από την ακοή στην όραση, πληγώνοντάς την ανεπανόρθωτα. Αλλά πάει καιρός που το βλέμμα μας κυριεύτηκε από τον θάνατο, έτσι όπως κατά κόρον εκτίθεται μπροστά μας: στην τηλεόραση (σαν είδηση του αστυνομικού ή πολεμικού δελτίου, δεόντως εικονογραφημένη, ή σαν τμήμα απαραίτητο κάθε ταινίας), στον κινηματογράφο, στον υπολογιστή, στα ηλεκτρονικά παιχνίδια των παιδιών, που με απαλά ακόμα τα νυχάκια τους μαθαίνουν να πατάνε τα κουμπιά της βίας: Φάε είκοσι εχθρούς για να κερδίσεις δύο ζωές, φάε πενήντα για να κερδίσεις πέντε ζωές, για να παίζεις ώσπου να αποχαυνωθείς.
Με τόση κατανάλωση βίας, αίματος, μαζικών μακελειών, με τη μετατροπή του έκτακτου σε συνηθισμένο, άρα και ανεκτό, θέλει γερή ψυχή, καλά ετοιμασμένη, για να μην αποξενωθείς και από τον θάνατο ακόμα, για να μη σβήσει μέσα σου το βαρύ του νόημα. Η είδηση λοιπόν ότι βρέθηκαν πέντε αστυνομικοί στη Γιούτα πρόθυμοι να δηλώσουν εθελοντές, να πυροβολήσουν και να σκοτώσουν τον προς εκτέλεση φυλακισμένο, όσο αναμενόμενη μοιάζει, τόσο παράλογη παραμένει. Εθελοντές στην αφαίρεση ζωής; Μα δεν υποτίθεται ότι παλιά στα εκτελεστικά αποσπάσματα άλλοι έριχναν άσφαιρα πυρά και άλλοι θανατηφόρα, ώστε κανείς να μην ξέρει ποιος πήρε την ξένη ζωή και να νιώθουν όλοι αθώοι του αίματος; Οπότε; Ποιος πολιτισμός παρήγαγε τους εθελοντές της ανθρωποκτονίας, αφού και η σύννομα αποφασισμένη εκτέλεση ενός εγκληματήσαντος ανθρωποκτονία παραμένει;
Αν υπήρξε αθρόα προσέλευση εθελοντών και χρειάστηκε να κληρωθούν οι «εκλεκτοί» δεν διευκρινίστηκε. Ισως πάντως ένιωσαν τυχεροί οι πέντε με τη δυνατότητα που τους προσφέρθηκε να γευτούν τον απαγορευμένο καρπό χωρίς κανένα πρόβλημα με τον νόμο. Δεν μάθαμε επίσης αν οι εθελοντές έχουν μετάσχει σε κάποιον από τους πολέμους στους οποίους αδιάλειπτα εμπλέκεται η πατρίδα τους, πάντοτε με τις ευλογίες του κρατικοποιημένου Θεού, και αν είχαν το μητρώο τους γεμάτο επιτυχίες, όπως παλιά οι πιστολέρο σκάλιζαν στη λαβή του όπλου τους μια χαρακιά για κάθε θύμα τους. Αλλά δεν έχει πατρίδα αυτή η εξοικείωση με τον θάνατο, δεν είναι αμερικανική ή ό, τι άλλο. Οικουμενικά είναι τα γνωρίσματά της.
Υπάρχουν άλλωστε τόσες δικαιολογίες για ν’ αρπάξεις τη ζωή κάποιου, τόσοι ευγενικοί σκοποί για να σε αθωώσουν εκ προοιμίου· τα άλλα, οι τύψεις, είναι υπόθεση της λογοτεχνίας, της καλής λογοτεχνίας. Ωστόσο, είμαστε πια στον αστερισμό της τηλεόρασης και του κακού κινηματογράφου. Αυτών που εκθέτουν και τον θάνατο σαν τμήμα της συνήθους σκηνοθετικής ύλης, σαν ένα σημείο με νεκρό νόημα. Κατασκευάζοντας έτσι εθελοντές.
Tου Παντελή Μπουκάλα
www.kathimerini.gr (23-6-2010)
Με τόση κατανάλωση βίας, αίματος, μαζικών μακελειών, με τη μετατροπή του έκτακτου σε συνηθισμένο, άρα και ανεκτό, θέλει γερή ψυχή, καλά ετοιμασμένη, για να μην αποξενωθείς και από τον θάνατο ακόμα, για να μη σβήσει μέσα σου το βαρύ του νόημα. Η είδηση λοιπόν ότι βρέθηκαν πέντε αστυνομικοί στη Γιούτα πρόθυμοι να δηλώσουν εθελοντές, να πυροβολήσουν και να σκοτώσουν τον προς εκτέλεση φυλακισμένο, όσο αναμενόμενη μοιάζει, τόσο παράλογη παραμένει. Εθελοντές στην αφαίρεση ζωής; Μα δεν υποτίθεται ότι παλιά στα εκτελεστικά αποσπάσματα άλλοι έριχναν άσφαιρα πυρά και άλλοι θανατηφόρα, ώστε κανείς να μην ξέρει ποιος πήρε την ξένη ζωή και να νιώθουν όλοι αθώοι του αίματος; Οπότε; Ποιος πολιτισμός παρήγαγε τους εθελοντές της ανθρωποκτονίας, αφού και η σύννομα αποφασισμένη εκτέλεση ενός εγκληματήσαντος ανθρωποκτονία παραμένει;
Αν υπήρξε αθρόα προσέλευση εθελοντών και χρειάστηκε να κληρωθούν οι «εκλεκτοί» δεν διευκρινίστηκε. Ισως πάντως ένιωσαν τυχεροί οι πέντε με τη δυνατότητα που τους προσφέρθηκε να γευτούν τον απαγορευμένο καρπό χωρίς κανένα πρόβλημα με τον νόμο. Δεν μάθαμε επίσης αν οι εθελοντές έχουν μετάσχει σε κάποιον από τους πολέμους στους οποίους αδιάλειπτα εμπλέκεται η πατρίδα τους, πάντοτε με τις ευλογίες του κρατικοποιημένου Θεού, και αν είχαν το μητρώο τους γεμάτο επιτυχίες, όπως παλιά οι πιστολέρο σκάλιζαν στη λαβή του όπλου τους μια χαρακιά για κάθε θύμα τους. Αλλά δεν έχει πατρίδα αυτή η εξοικείωση με τον θάνατο, δεν είναι αμερικανική ή ό, τι άλλο. Οικουμενικά είναι τα γνωρίσματά της.Υπάρχουν άλλωστε τόσες δικαιολογίες για ν’ αρπάξεις τη ζωή κάποιου, τόσοι ευγενικοί σκοποί για να σε αθωώσουν εκ προοιμίου· τα άλλα, οι τύψεις, είναι υπόθεση της λογοτεχνίας, της καλής λογοτεχνίας. Ωστόσο, είμαστε πια στον αστερισμό της τηλεόρασης και του κακού κινηματογράφου. Αυτών που εκθέτουν και τον θάνατο σαν τμήμα της συνήθους σκηνοθετικής ύλης, σαν ένα σημείο με νεκρό νόημα. Κατασκευάζοντας έτσι εθελοντές.
Tου Παντελή Μπουκάλα
www.kathimerini.gr (23-6-2010)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου