Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

Πληροφορική στο σχολείο

Διάγραμμα έννοιας "Διαδίκτυο"

ΓΕΝΙΚΑ

       Το διαδίκτυο είναι το παγκόσμιο δίκτυο, όπου είναι συνδεδεμένα χιλιάδες μικρότερα και μεγαλύτερα δίκτυα από όλον τον κόσμο. Υπολογιστές κάθε τύπου και μεγέθους, που βρίσκονται σε σπίτια, πανεπιστήμια, επιχειρήσεις, κυβερνητικούς οργανισμούς κ.ά. συνδέονται σε δίκτυα. Συνδέοντας αυτά τα δίκτυα μεταξύ τους σχηματίζεται το διαδίκτυο, που συχνά ονομάζεται Δίκτυο ή λεωφόρος των επικοινωνιών ή Κυβερνοχώρος.


 ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

Πνευματικός-Πολιτιστικός
  Μεταμορφώνεται η όψη της παιδείας και του πολιτισμού. Οι δυνατότητες επικοινωνίας (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, διαδικτυακές συνομιλίες) και άντλησης πληροφοριών με την περιήγηση στον παγκόσμιο ιστό πολλαπλασιάζονται και παγκοσμιοποιούνται. Το διαδίκτυο αποτελεί πλέον θησαυροφυλάκιο γνώσεων.

  Υλοποιούνται πολιτιστικές ανταλλαγές, προσφέρεται δυνατότητα για επικοινωνία των λαών και για γόνιμη αξιοποίηση των δημιουργικών τους στοιχείων, που μπορούν να περιορίσουν τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα και να καλλιεργήσουν ένα πνεύμα οικουμενικό.

 Επαφή με τις τέχνες: Επίσκεψη σε μουσεία, αναζήτηση σε βιβλιοθήκες, περιδιάβαση σε εκθέσεις, συμμετοχή σε δημοπρασίες μέσω μιας ιστοσελίδας.

  Τροποποιείται η ψυχαγωγία . Ο χρήστης παίζει μόνος του ή με άπειρη παρέα διεθνή δικτυακά παιχνίδια. Επιπλέον, ενοποιείται το δίκτυο με την τηλεόραση (Web TV). O χρήστης δημιουργεί το προσωπικό του τηλεοπτικό πρόγραμμα και μπορεί να ελέγχει τις πληροφορίες.

Κοινωνικός
  Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο τροποποιεί τις δυνατότητες και τη λογική της επικοινωνίας. Η ταχύτατη και ασφαλή μετάδοση των μηνυμάτων αντικαθιστά τους παραδοσιακούς τρόπους επικοινωνίας.

 Σε διαπροσωπικό επίπεδο, παρουσιάζονται νέες ελκυστικότερες μορφές επικοινωνίας πιο κοντά στην κατά πρόσωπο επικοινωνία (π.χ. βίντεο-συνδιάσκεψη, εικονική πραγματικότητα).

 Πολιτικός
 Η δημοκρατία διευρύνεται και καθίσταται άμεση με την παροχή της δυνατότητας σε ένα μεγάλο πλήθος ανθρώπων να εκφραστούν για πολιτικά ζητήματα και συγχρόνως στην κυβέρνηση να επεξεργαστεί τα στοιχεία που θα προκύψουν («ηλεκτρονική Δημοκρατία»). Αξιοσημείωτη είναι η ύπαρξη διαδικτυακών δημοψηφισμάτων, που ενισχύει την άμεση μορφή της δημοκρατίας.

 Εξυπηρέτηση των πολιτών χάρη στην αναβάθμιση υπηρεσιών (π.χ. πρόγραμμα TAXIS, Κ.Ε.Π.).

 Δημιουργία του «δικτυακού πολίτη». Χαρακτηριστικό στοιχείο του είναι ότι από το σπίτι του, συμμετέχει σε εικονικές κοινότητες, χρησιμοποιεί βιβλιοθήκες, ενημερώνεται, ψηφίζει. 

Οικονομικός-Επαγγελματικός
 Ο χρήστης διεκπεραιώνει εργασίες από το σπίτι του, κερδίζοντας χρόνο και ενέργεια (τραπεζικές συναλλαγές, συναλλαγές με δημόσιες υπηρεσίες κ.ά.).

  Έχει ελάχιστο κόστος και μετασχηματίζοντας τις αγοραστικές συνήθειες των ατόμων, προωθεί το ηλεκτρονικό εμπόριο (ηλεκτρονικές αγορές).

 Προσφέρει τη δυνατότητα στο άτομο να εργάζεται στο σπίτι του (τηλεργασία), και να συζητά με συνεργάτες του, χωρίς να είναι παρών (τηλεδιάσκεψη).

  Διευκολύνει τις οικονομικές συναλλαγές και συμβάλλει στην παγκοσμιοποίηση της αγοράς. 

Εθνικός-Διακρατικός
 Καταργεί τις αποστάσεις, καταρρίπτει τα εθνικά σύνορα και προσφέρει σε κάθε άτομο ίσες ευκαιρίες πρόσβασης και συμμετοχής στον κυβερνοχώρο. Επειδή φέρνει σε επαφή λαούς με διαφορετικές συνήθειες και πολιτισμούς, αποτελεί πολυπολιτισμικό φορέα της εποχής μας. Ταυτόχρονα, δημιουργεί ένα είδος κουλτούρας, με δικούς της όρους, αρχές και τρόπους συμπεριφοράς στο δίκτυο.

 Οι ερευνητές-επιστήμονες επικοινωνούν και ανταλλάσσουν πληροφορίες με τις επιστημονικές κοινότητες παγκοσμίως.


ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

 Α) Με την ευθύνη των χρηστών του διαδικτύου

• Πόνος στον αυχένα και στη σπονδυλική στήλη ( έως και κύφωση), κόπωση στους τένοντες των χεριών από την πληκτρολόγηση και το πάτημα του ποντικιού, βλάβες στην όραση (ερεθισμένα μάτια).

• Πολύωρη και άσκοπη περιπλάνηση στο διαδίκτυο.

• Κοινωνική απομόνωση των χρηστών, μοναξιά, εσωστρέφεια.

• Απομάκρυνση από το βιβλίο.

• Παθητικότητα, αδράνεια.

• Αδιαφορία για αξίες και πνευματικά αγαθά.

• Σύγχυση και αποπροσανατολισμός του χρήστη μπροστά στον όγκο των παραπλανητικών και ψευδών πληροφοριών.

 Β) Με την ευθύνη των κοινωνικών θεσμών

 Οι ανισότητες πρόσβασης στην πληροφόρηση και στην ταξινομημένη γνώση συνεπάγονται κοινωνικές ανισότητες.

  Η διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα στις αναπτυγμένες (πληροφόρηση με τεράστιες δυνατότητες) και στις υπανάπτυκτες χώρες (κοινωνικός αποκλεισμός) : Η πολιτιστική διείσδυση των ισχυρών ανοίγει το δρόμο για επιβολή προτύπων και αλλοίωση της ταυτότητας των ανίσχυρων.

  Η ευκολία, με την οποία αναπαράγονται έργα και καταπατώνται πνευματικά δικαιώματα (πειρατεία στο διαδίκτυο).

  Υπέρμετρη ελευθερία σε βαθμό ασυδοσίας στη διακίνηση ανεξέλεγκτου υλικού στις ιστοσελίδες του διαδικτύου :Προπαγάνδα ακροδεξιών και ναζιστικών ιδεών, πορνογραφικό υλικό ( οργανωμένο έγκλημα σε βάρος ανηλίκων κυρίως χρηστών), τρομοκρατικές ανακοινώσεις.

 Η υπερπληροφόρηση, η διάδοση ψευδών και ανυπόστατων μηνυμάτων και η αδυναμία να ελεγχθούν και να λογοκριθούν μπορεί να οδηγήσει σε νέες μορφές υποτέλειας. Αποδεικνύεται πολύ δύσκολο να μπει τάξη στον αχανή κυβερνοχώρο και να συνεννοηθούν τα κράτη για το σχεδιασμό κοινής πολιτικής στο ζήτημα αυτό.

  Οι ολέθριες οικονομικές και ψυχικές επιπτώσεις των ηλεκτρονικών τυχερών παιχνιδιών μέσω του διαδικτύου.

 Η δυνατότητα να καταγράφονται και να αποθηκεύονται προσωπικά δεδομένα, που πλήττει την ελευθερία του ατόμου και φαλκιδεύει τη δημοκρατία.

  Η κυριαρχία της αγγλικής γλώσσας και η συρρίκνωση των άλλων εθνικών γλωσσών.

 Η πολιτιστική ομοιομορφία.

  Ραγδαίες ανακατατάξεις στην εργασία από τη δημιουργία του νέου ψηφιακού κόσμου: Αλλοίωση των συνθηκών εργασίας, απώλεια θέσεων εργασίας.


 ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΓΙΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

Άτομο

• Στο χρήστη εναπόκειται η αξιολόγηση των μηνυμάτων που προσλαμβάνει, δηλαδή ο έλεγχος της αξιοπιστίας των πληροφοριών: έλεγχος του συγγραφέα, της ιστοσελίδας που φιλοξενεί την πληροφορία, την πληροφορία τελευταίας ενημέρωσης της σελίδας. Η πληροφορία που δεν προέρχεται από αξιόπιστο κόμβο ή δε διασταυρώνεται πρέπει να αγνοείται.

• Η ενασχόληση με το διαδίκτυο δεν πρέπει να αποτελεί τροχοπέδη για τις διαπροσωπικές σχέσεις και επαφές, ούτε να γίνει μέσο παθητικοποίησης του ατόμου και περιχαράκωσης της σκέψης του. Συνιστάται η έλλογη χρήση, η τήρηση του μέτρου, η αναζήτηση του συνανθρώπου, η πνευματική εγρήγορση. Εκπαίδευση

• Πολύπλευρη καλλιέργεια, γενικές, αλλά και ειδικές γνώσεις προσαρμοσμένες στα δεδομένα και τις εξελίξεις της εποχής.

 • Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία.

• Επαναπροσδιορισμός του νέου ρόλου, που καλείται να παίξει ο εκπαιδευτικός στη νέα διαδικτυακή εποχή.

 Οικογένεια
• Ανθρωπιστική αγωγή, γόνιμος διάλογος, ελεύθερη ανάπτυξη της νεανικής προσωπικότητας, οριοθέτηση του χρόνου που το παιδί αφιερώνει στον υπολογιστή, έλεγχος του περιβάλλοντος ενασχόλησής του στον Η/Υ και στο διαδίκτυο, εποπτεία του τρόπου χρήσης του. Πολιτεία/Κράτος

 • Πρόσβαση όλων των ατόμων και ειδικά των νέων στις νέες πληροφοριακές τεχνολογίες, με στόχο την απαλοιφή διακρίσεων και κοινωνικών ανισοτήτων. Απαιτείται η αύξηση των κονδυλίων για αγορά υπολογιστών στα σχολεία, η κατάρτιση και εκπαίδευση δασκάλων και καθηγητών, καθώς και η μείωση του κόστους σύνδεσης με το διαδίκτυο για την εκπαιδευτική κοινότητα.

 • Δυνατότητα χρήσης του διαδικτύου και από φτωχές χώρες, ώστε να αμβλυνθεί ο κοινωνικός περιορισμός στην πληροφόρηση.

• Διαφύλαξη της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας κάθε λαού στον κυβερνοχώρο. • Προστασία του προσωπικού απορρήτου.

• Θέσπιση και εφαρμογή νομοθετικού πλαισίου και κανόνων δεοντολογίας σε σχέση με την πειρατεία και την ηλεκτρονική καταπάτηση των πνευματικών δικαιωμάτων που ευδοκιμεί στο διαδίκτυο, επιστάμενοι έλεγχοι, επιβολή προστίμων και ποινών.

 • Υιοθέτηση νομικών μέτρων, κυρίως για την προστασία των ανηλίκων σε σχέση με «απαγορευμένες ιστοσελίδες» κάθε είδους.

• Τήρηση της ασφάλειας στις οικονομικές συναλλαγές (προστασία στους κωδικούς των πιστωτικών καρτών).

Διάγραμμα έννοιας "Μ.Μ.Ε."

Παρασκευή 29 Οκτωβρίου 2010

Η Ελλάδα κάτω από Σκόπια και Ρουμανία στην κλίμακα της διαφθοράς!

        Δεν ξέρω πώς μετριέται η διαφθορά μιας χώρας. Ούτε μπορώ να απαντήσω γιατί η Ελλάδα ήταν λιγότερο διεφθαρμένη το 2007, ενώ το 2009 διολίσθησε στην κλίμακα της διαφθοράς και έπιασε τον ευρωπαϊκό πάτο, κάτω ακόμη κι από τα Σκόπια και τη Ρουμανία.
        Εκείνο που ξέρω είναι τα δεδομένα που παρουσίασε η μη κυβερνητική οργάνωση «Διεθνής Διαφάνεια», σύμφωνα με τα οποία η χώρα μας βρίσκεται στην 78η θέση παγκοσμίως, με βαθμό 3,5 στην κλίμακα του δέκα. Εκείνο που ξέρω επίσης είναι η αποκάλυψη του επικεφαλής του Εurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ότι ο έλληνας πρωθυπουργός τού εκμυστηρεύθηκε ότι κυβερνά διεφθαρμένη χώρα. Και το άλλο που ξέρω- και το οποίο ξέρει και ο κάθε Ελληνας- είναι η πρακτική της διαφθοράς με τους όρους της καθημερινής πιάτσας. Αλλά κυρίως αυτό που ξέρουμε όλοι είναι το καθεστώς της αδιαφάνειας μέσα στο οποίο λειτουργεί - σχεδόν κανονιστικά- μεγάλο κομμάτι του δημόσιου τομέα και του κράτους.
        Τα μεγάλα σκάνδαλα των τελευταίων ετών που συνδέονται με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τη Ζίμενς, τα δημόσια έργα, το Βατοπαίδι- για να αναφέρουμε μόνο τα πιο χτυπητά- έχουν κοινή συνισταμένη τους την αδιαφάνεια, το «κάτω από το τραπέζι», τα μυστικά κονδύλια, την εξαγορά κρατικών υπαλλήλων, ακόμη και υπουργών. Ακόμη και σήμερα με όλη αυτή την κυβερνητική ρητορική κατά της διαφθοράς- που δυστυχώς είναι μόνο ρητορική- η μυρουδιά της αδιαφάνειας καλύπτει αρκετούς τομείς της δημόσιας ζωής, ιδιαίτερα αυτούς που σχετίζονται με τις επενδύσεις.

          Η υπόθεση του αεροδρομίου του Ελληνικού είναι μία από αυτές. Μυστήριο καλύπτει το σχέδιο του «μητροπολιτικού πάρκου», ενώ ισπανοί πολεοδόμοι και άραβες πρίγκιπες-επιχειρηματίες, βοηθούμενοι από υπουργούς, επιτείνουν τη σύγχυση και την αδιαφάνεια.
         Η υπόθεση της επένδυσης του Κατάρ στον Αμβρακικό- η οποία ευτυχώς ακυρώθηκε, γιατί, όπως όλα έδειχναν, θα ήταν καταστροφική για το περιβάλλον, είναι μία άλλη. Ακόμη και το περίφημο fast track, που παραπέμπει σε παράκαμψη της νομοθεσίας, ακόμη και του Συντάγματος, για τη διευκόλυνση των διαδικασιών, είναι μια μορφή διαφθοράς στον βαθμό που δημιουργεί ρευστότητα στο νομοθετικό πλαίσιο και επομένως αίσθημα ανασφάλειας.
        Τοπική Αυτοδιοίκηση, Εφορίες και Πολεοδομίες είναι οι τομείς με τα υψηλότερα ποσοστά διαφθοράς στον χώρο των συναλλαγών τους με τους πολίτες. Φαίνεται ότι θα εξακολουθούν να είναι. Και αυτό δεν είναι αυθαίρετο συμπέρασμα. Μια σειρά ρυθμίσεις, όπως η περαίωση ή η νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων, αφήνει μεγάλα περιθώρια δράσης και συναλλαγών κάτω από το τραπέζι και σε συνθήκες αδιαφάνειας. Είναι σίγουρο ότι σε αυτές τις περιπτώσεις το κράτος, προκειμένου να μαζέψει στα ταμεία του μερικά χρήματα, κάνει τα στραβά μάτια. Η ρητορική ας είναι καλά. Και οι εντυπώσεις.

Νίκος Μπακουνάκης/www.tovima.gr

Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 2010

Όλοι έχουμε ανάγκη από χαλάρωση...

       Όλοι έχουμε ανάγκη από χαλάρωση, μακριά από το άγχος της καθημερινότητας. Είναι σε όλους γνωστό ότι το γέλιο και το χιούμορ βελτιώνουν τις σωματικές, νοητικές και πνευματικές λειτουργίες μας.
        Πολύ περισσότερο από όλους, τη χαλάρωση, την ευχαρίστηση, το γέλιο τα έχει ανάγκη ο ασθενής, γιατί έτσι η συναισθηματική του φόρτιση -η οποία προέρχεται από τη δυσάρεστη κατάσταση που βιώνει, δηλαδή την απώλεια της υγείας του- μετριάζεται και η ελπίδα και η ανακούφιση συντροφεύουν την ψυχή του.
       Θα λέγαμε ότι με την ψυχαγωγία ή καλύτερα με την απασχόληση σε κάποια ευχάριστη δραστηριότητα, ο ασθενής εκτονώνεται, χαλαρώνει, αποκτά μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση και ευεξία, ενώ γενικότερα αναπτύσσει μια θετική στάση, που βοηθάει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του και διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ αυτού και των συνανθρώπων του.

       Η ψυχαγωγία δεν αντικαθιστά τη θεραπευτική αγωγή, αλλά λειτουργεί συμπληρωματικά. Εξατομικεύεται σύμφωνα με την ηλικία, την προσωπικότητα, τις ανάγκες και τις επιθυμίες του ασθενούς, ενώ βασική προϋπόθεση είναι να υπάρχει θετική αποδοχή από τον πάσχοντα.
     Η ομαδική απασχόληση ή η ατομική απασχόληση αλλά δίπλα σε άλλους που έχουν ως αντικείμενο την ίδια δραστηριότητα, βοηθούν πολύ, έχουν πολλά πλεονεκτήματα.
Η κοινωνική συναναστροφή δίνει την ευκαιρία να συζητηθούν διάφορα προβλήματα και ανησυχίες που βασανίζουν τον πάσχοντα. Παράλληλα, υπάρχει η δυνατότητα να συζητηθούν και άλλα θέματα άσχετα με την ασθένεια. Έτσι, δημιουργούνται φιλίες και λύνονται απορίες, ενώ πολλές ανησυχίες και φόβοι καταλαγιάζουν.
      Ψυχαγωγία μέσα στο χώρο νοσηλείας του ασθενούς, σε συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας, μπορεί να είναι η ανάγνωση ενός βιβλίου, ενός περιοδικού, η παρακολούθηση μιας ευχάριστης βιντεοταινίας, μια ενδιαφέρουσα συζήτηση, ένα ταξίδεμα σε ευχάριστα γεγονότα του παρελθόντος, η συμμετοχή φίλων και μελών της οικογένειας σε γιορτές ή γενέθλια που τυχόν θα συμπέσουν με το χρόνο της νοσηλείας, η μουσική, ένα δώρο, ένα λουλούδι, ένα επιτραπέζιο παιχνίδι.

       Εάν η εφαρμογή όλων αυτών κριθεί αναποτελεσματική, μπορεί να τροποποιηθεί ή και να σταματήσει εντελώς η θεραπευτική αυτή αγωγή. Βέβαια, απαραίτητος είναι ένας χώρος, μια αίθουσα ψυχαγωγίας για να μπορεί να υπάρξει εφαρμογή των πιο πάνω.
        Όταν ο ασθενής έχει μέτριο ή έντονο πόνο, είναι αυτονόητο ότι αυτής της μορφής οι ενέργειες, οι οποίες αποσκοπούν στο να τον ενθαρρύνουν ψυχολογικά και να τον βοηθήσουν, δεν έχουν καμιά εφαρμογή. Τότε προτεραιότητα έχει η προσέγγιση στο πρόβλημα «πόνος» και η ανακούφισή του.
        Στο εξωτερικό έχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στο θέμα της ψυχαγωγίας. Έχουν ιδρυθεί οργανισμοί που ασχολούνται αποκλειστικά με το «θεραπευτικό χιούμορ». Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο «Αμερικανικός Οργανισμός Θεραπευτικού Χιούμορ» που διοργανώνει διαλέξεις, παρέχει πληροφορίες και στηρίζει οικονομικά αυτήν την προσπάθεια. Οι επαγγελματίες που εξειδικεύονται πάνω στο συγκεκριμένο θέμα πληθαίνουν.

      Είναι γεγονός ότι δεν μπορούμε να αναχαιτίσουμε τα δυσάρεστα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μας και ανατρέπουν τον κανονικό ρυθμό της ζωής μας. Μπορούμε όμως να απαλύνουμε και να κάνουμε πιο υποφερτές και ανθρώπινες τις δύσκολες στιγμές, τις οποίες υποχρεωτικά βιώνουμε.
        Η συμμετοχή του ασθενούς στις μεθόδους αυτές του «θεραπευτικού χιούμορ» είναι το πρώτο θετικό βήμα για την επανένταξη στη ζωή, για αναδιοργάνωση των στόχων και προτεραιοτήτων που θα θέσει σε εφαρμογή, για χρησιμοποίηση του χρόνου του με τον πιο εποικοδομητικό και αποτελεσματικό τρόπο, για διατήρηση της πνευματικής και ψυχικής του διαύγειας αλλά και της σωματικής του ευεξίας.

('Αρθρο από τον επαρχιακό τύπο διασκευασμένο).

Διάγραμμα έννοιας "Διαφήμιση"

Τρίτη 26 Οκτωβρίου 2010

Διάγραμμα έννοιας "Κλωνοποίηση"

Εθνική αποτυχία για δεύτερη χρονιά!

         Θα σας το πω χωρίς περιστροφές. Υπάρχουν στιγμές που ντρέπομαι για τη χώρα μου.
        Το σαββατοκύριακο, με αφορμή την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα συναντήθηκα με έναν Τούρκο, που είναι και λίγο Έλληνας. Έχει ζήσει αρκετά χρόνια στην Αθήνα, διαβάζει αρχαία ελληνικά, τα διδάσκει κιόλας και μιλάει βέβαια άψογα Ελληνικά. Η συνάντηση μας έγινε γύρω από ένα τραπέζι με κόκκινο κρασί. Δεν πρόλαβα να καθίσω και άρχισε να με ρωτάει για το Μνημόνιο. Γι' αυτόν όπως και για αρκετούς ευρωπαϊστές Τούρκους η Ελλάδα είναι μια χώρα πρότυπο.
       Συζητούσαμε λοιπόν για τη φιλία μας, ώσπου ξαφνικά μου κάνει νόημα με τα μάτια να κοιτάξω πίσω μου. Το βλέμμα του ήταν τόσο έντονο λες και πίσω από την πλάτη μου ήταν ο «έξω από εδώ». Γύρισα και είδα ένα χοντρουλό κύριο να προσπαθεί με ένα φλόγιστρο στα χέρια να ανάψει ένα πούρο. Ταυτόχρονα ένα γκαρσόνι άφηνε με σεβασμό μπροστά του ένα τεράστιο τασάκι. Το βλέμμα του Τούρκου φίλου μου ήταν τόσο έντονο που το γκαρσόνι το παρεξήγησε.
       «Θέλετε να σας φέρω πούρο;». Όχι δεν ήθελε. «Μα η Ελλάδα δεν έκοψε το τσιγάρο;» με ρώτησε με αληθινή απορία; Ήταν σαν να μου έφερνε μπροστά στη μούρη τις γιγαντοαφίσες που είχε δει στο αεροδρόμιο. «Η Ελλάδα κόβει το τσιγάρο». Ο καπνός που έβγαινε από τις διπλανές παρέες ήταν από μόνες του μια απάντηση. Όχι! «Γιατί; Άλλαξε απόφαση η κυβέρνηση;».

        Η αλήθεια ήταν πιο ντροπιαστική. Άλλαξαν απόφαση αυτοί που έχουν τα μαγαζιά. Εξήγησα δηλαδή στον συνομιλητή μου ότι κόντρα στο νόμο κάποιοι αποφάσισαν να ξαναφέρουν τα τασάκια στα τραπέζια.
      «Και το κράτος τι κάνει»; Οι ερωτήσεις του είχαν γίνει πια ενοχλητικές.
      Το κράτος δεν κάνει τίποτα. Σήκωσε τα χέρια ψηλά. Φοβούνται ίσως τις εκλογές και έχουν λουφάξει. Ούτε ελέγχους, ούτε παρατηρήσεις, ούτε τίποτα.
      «Και ο Παπανδρέου»; Το υπονοούμενο ήταν σαφές. Πώς δέχεται ένας νέος Πρωθυπουργός που θέλει να αλλάξει την χώρα να βλέπει τους υπουργούς του να κατατροπώνονται τόσο εύκολα; Να θέλεις να χτυπήσεις τη διαφθορά, να  πατάξεις τη φοροδιαφυγή και να το βάζεις στα πόδια μπροστά σε κάποιους που σου κάνουν πλάκα με τα τασάκια.

        «Ο Ερντογάν δεν αφήνει ποτέ κανένα παραθυράκι στις αποφάσεις του. Ή το κάνει ή δεν το κάνει». Και αυτό το υπονοούμενο ήταν σαφές. Δεν αναφερόταν βέβαια στην επιτυχία της τουρκικής πολιτείας να κόψει μέσα σε ένα μήνα το τσιγάρο από όλους τους δημόσιους χώρους... Αναφερόταν στην δυναμική που εκπέμπει ένας ηγέτης, ο οποίος δεν παζαρεύει καμία του απόφαση. «Εξ όνυχος τον λέοντα» μου είπε τσουγκρίζοντας το ποτήρι μου και ενώ η κατάθλιψη είχε κυριεύσει το πρόσωπο μου.

Σταύρος Θεοδωράκης

www.protagon.gr /25-10-2010

Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2010

Πότε θα μάθουμε να υπάρχουμε;

       Κάθε ζωντανός οργανισμός, φυσικά και ο άνθρωπος, για να μπορέσει να επιζήσει μέσα στο φυσικό περιβάλλον πρέπει να προσαρμόζεται σ' αυτό. Το έργο της προσαρμογής είναι έργο αγωγής, μάθησης και μόρφωσης. Ο άνθρωπος ζει, εάν και όσο κατορθώνει να προσαρμόζεται και να βρίσκεται σε δημιουργική επαφή με το περιβάλλον.
        Αλλά η προσαρμογή και η δημιουργική επαφή με το περιβάλλον δεν είναι εύκολο πράγμα, γιατί απαιτεί μέσω της αγωγής αξιοποίηση των γνώσεων στην πράξη. Με την αγωγή και μάθηση ο άνθρωπος μπορεί να μεταβάλει το φυσικό περιβάλλον: να μετατρέψει το σκουπιδότοπο σε περιβόλι, το γυμνό λόφο σε όμορφο δάσος και να κάνει πολλές άλλες μεταβολές και αξιοποιήσεις.
           Τα έντονα περιβαλλοντικά προβλήματα που αποτελούν σήμερα "οικολογική κρίση" ή "περιβαλλοντική κρίση" στις χώρες του τεχνικού πολιτισμού, μεταδίνουν επείγοντα σήματα κινδύνου που εκπέμπει η φύση και ο πολιτισμός μας για υιοθέτηση μιας νέας συμπεριφοράς μας απέναντι στο περιβάλλον.

         Η περιβαλλοντική αγωγή του ανθρώπου θα πρέπει να αρχίζει από την οικογένεια, να συνεχίζεται στο σχολείο και στην κοινωνία και να διαρκεί σ' ολόκληρη τη ζωή. Ο άνθρωπος πρέπει να καταρτιστεί για να μπορέσει να συμβάλει στην επίλυση οικολογικών προβλημάτων και στη διατήρηση και προαγωγή της υγείας του, της επιβίωσής του και της ευτυχίας του.
       Οι οικολογικές απειλές είναι μεγάλες και προμηνύονται στο μέλλον μεγαλύτερες ακόμη, γι' αυτό και η οικολογική αγωγή πρέπει να αποσπασθεί από το παρελθόν, να ξεπεράσει το παρόν και να έχει ως κατεύθυνση και στόχο το μέλλον, γιατί στο μέλλον προβλέπεται η εμφάνιση μεγαλύτερων οικολογικών προβλημάτων.
         Η οικολογική αγωγή θα πρέπει να έχει ως στόχο την ενεργητική συμμετοχή του ανθρώπου στη διαδικασία της μάθησης, ατομικά και συλλογικά. Η οικογένεια αποτελεί το βασικό κύτταρο κοινωνικής οργάνωσης και οικολογικής αγωγής και μόρφωσης. Το παιδί ανταπτύσσεται σ' αυτό το κύτταρο της οικογένειας, έχοντας ως βασικό χώρο το σπίτι και όταν αποκτήσει αυτονομία εισέρχεται στην κοινωνία, είτε για να ζήσει μόνο του είτε για να δημιουργήσει ένα νέο οικογενειακό κύτταρο.

          Η οικολογική αγωγή πρέπει να βοηθήσει στην προσέγγιση και συνεργασία όλων μας και προπαντός στην προσέγγιση των επιστημών σ' ένα κοινό στόχο: να μάθουμε στο παιδί το περιβάλλον μέσα στο οποίο θα ζήσει. Τούτο θα το πετύχουμε μέσω της διαδικασίας αγωγής, μάθησης, μόρφωσης και κοινωνικοποίησης. Ο κύριος σκοπός της αγωγής και μάθησης γενικότερα μπορεί να εκφραστεί με το "να μάθουμε να μαθαίνουμε". Κατά παρόμοιο τρόπο και στην περιβαλλοντική αγωγή ειδικότερα ο βασικός στόχος μπορεί να λεχθεί με το "να μάθουμε να υπάρχουμε".


Απόσπασμα από δοκίμιο του Α. Κ. Κόφφα, Νέα Παιδεία τ. 43, Καλοκαίρι '87, σελ. 60-62

Διάγραμμα της έννοιας "Μαζοποίηση"

Ο μέσος άνθρωπος δεν έχει την ικανότητα ή το κίνητρο να εκτιμήσει τι τελικά εισπράττει από τα Μ.Μ.Ε.

        Η τηλεόραση, στις μέρες μας, αποτελεί τον μεγαλύτερο κοινό μας τόπο. Κατά τη διάρκεια ενός συνηθισμένου βραδινού, τουλάχιστον ένα εκατομμύριο Έλληνες ανοίγουν την τηλεόρασή τους. Ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα, σε ένα μεγάλο από πλευράς θεαματικότητας κανάλι, που εκπέμπεται στην ώρα αιχμής της τηλεθέασης, αν προσελκύσει λιγότερους από 200.000 τηλεθεατές θεωρείται αποτυχημένο.
         Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ), και ιδιαίτερα η τηλεόραση, με την ικανότητα που έχουν να μεταδίδουν και να διανέμουν σχεδόν αυτόματα τα μηνύματα, αντιπροσωπεύουν μεταβολές που πολλές φορές δεν τις αντιλαμβανόμαστε άμεσα. Γεγονός, πάντως, είναι ότι κάθε φορά που ένα μέσο υπερτερεί έναντι των άλλων στην ιστορία της μαζικής επικοινωνίας, η παρουσία του δημιουργεί πολλές και έντονα αντικρουόμενες απόψεις γύρω από τη φύση του, το σκοπό και τις επιδράσεις του στο κοινωνικό σύνολο.
          Μια σχολή ερευνητών υποστηρίζει ότι οι επιδράσεις των ΜΜΕ είναι ελάχιστες. Η τηλεόραση, όπως και τα άλλα ΜΜΕ, απλώς παρέχει υπηρεσίες, που είναι λίγο πολύ χρήσιμες στα μέλη του κοινού. Γι' αυτούς, η τηλεόραση δεν αποτελεί το παντοδύναμο μέσο μετάδοσης μηνυμάτων. Αντίθετα, οι διαπροσωπικές επαφές και συζητήσεις είναι αποδοτικότεροι δίαυλοι πειθούς, όσον αφορά στη μεταβολή των στάσεων και αντιλήψεων των ανθρώπων.
         Τα ΜΜΕ επισημαίνουν ενδεχόμενα προβλήματα τα οποία πρόκειται να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι, έτσι, ώστε να είναι σε θέση να δραστηριοποιηθούν, για να αποφύγουν ανεπιθύμητες καταστάσεις. Σύμφωνα με μια άλλη σχολή, που έχει ιδιαίτερη απήχηση σε πολλούς πανεπιστημιακούς κύκλους, η τηλεόραση έχει άμεση και καταλυτική επίδραση στη ζωή μας. Ο μέσος άνθρωπος της εποχής μας, επειδή η τηλεόραση είναι το κυρίαρχο μέσο ενημέρωσης και ψυχαγωγίας του, την εμπιστεύεται και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτά που δείχνει και λέει, καθώς δέχεται, χωρίς ιδιαίτερη αμφισβήτηση, την ειδησεογραφία της, που τη θεωρεί αληθινή. Ακόμα χειρότερα, οι άνθρωποι χάνουν ένα μεγάλο μέρος του χρόνου τους παρακολουθώντας το κοινότοπο και χωρίς νόημα περιεχόμενό της. Ο μέσος άνθρωπος δεν έχει την ικανότητα ή το κίνητρο να εκτιμήσει με ένα κριτικό πνεύμα τι τελικά εισπράττει από τα τηλεοπτικά προγράμματα και από το περιεχόμενο των υπόλοιπων ΜΜΕ.

       Μια τρίτη σχολή θεωρεί ότι η τηλεόραση επιφέρει κάποιες επιδράσεις σε μερικούς τύπους ανθρώπων κάτω από ορισμένες συνθήκες. Τα μέλη της κοινωνίας δημιουργούν από μόνα τους τις συνθήκες, μέσα στις οποίες αυξάνονται οι πιθανότητες επίδρασης της τηλεόρασης. Με άλλα λόγια, η τηλεόραση από μόνη της δεν επηρεάζει.
        Ένα παράδειγμα: μια τηλεοπτική διαφήμιση μπορεί να επηρεάσει κάποιους τηλεθεατές να αγοράσουν μια οδοντόπαστα ή ένα αποσμητικό, υπενθυμίζοντάς τους κάποιο προσωπικό τους πρόβλημα. Αλλά αυτό το πρόβλημα το έχουν αυτοί που αποφασίζουν να αγοράσουν το εν λόγω προϊόν. Η διαφήμιση δε θα ήταν αποδοτική χωρίς τη δική τους ανάγκη.
        Τα ΜΜΕ έχουν περιστασιακά κάποιες σημαντικές ή δευτερεύουσες επιδράσεις σε συγκεκριμένους τύπους ανθρώπων. Για παράδειγμα, τα παιδιά που είναι ζωηρά ή έχουν επιθετική διάθεση και εκτίθενται σε βίαια τηλεοπτικά προγράμματα, είναι δυνατό να ενθαρρυνθούν να κάνουν το ίδιο. Επίσης, τα άτομα που είναι απομονωμένα από το υπόλοιπο κοινωνικό περιβάλλον εξαρτώνται όλο και περισσότερο για την ενημέρωσή τους από τα ΜΜΕ.
          Η θέση μας είναι ότι όλες οι μορφές επικοινωνίας μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας, τους γύρω μας, ακόμα και τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε τις πράξεις μας και διαμορφώνουμε την καθημερινή μας ζωή. Ορισμένες από τις επιρροές αυτές μπορούμε να τις ελέγξουμε και κάποιες άλλες είναι πέρα από τον έλεγχό μας. Ποιες είναι αυτές οι επιδράσεις; Aπλούστατα, εκείνες που δεν συνειδητοποιούμε και τις εκλαμβάνουμε ως δεδομένες.

Στέλιου Παπαθανασόπουλου, Η Δύναμη της Τηλεόρασης, Αθήνα 1997, διασκευή.

Διάγραμμα της έννοιας "Ευρωπαϊκή Ένωση"

Πρόλογος
        Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ένα συνασπισμό κρατών της Ευρώπης, που συνδέονται με οικονομικούς και πολιτικούς όρους συνεργασίας, με απώτερο στόχο τη συνένωσή τους, την παγίωση και διαφύλαξη της ειρήνης και ελευθερίας για όλα τα κράτη-μέλη.

     Η δημιουργία μιας αγοράς χωρίς σύνορα ,η κατάργηση των ελέγχων στα σύνορα, η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής κοινότητας που επηρεάζει τη ζωή όλων, το ενιαίο νόμισμα, όλα αυτά δείχνουν το ενδιαφέρον του πολίτη προς τη συντελούμενη ευρωπαϊκή ενοποίηση, δηλαδή προς τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

      Τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι τα εξής: Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που αποτελείται από τους Ευρωβουλευτές όλων των κρατών-μελών, το Συμβούλιο των Υπουργών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Κοινοτικό Δικαστήριο, το Ελεγκτικό Συνέδριο. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (Ε.Ο.Κ.) θεμελιώθηκε με τη συνθήκη της Ρώμης (1957), με βάση τη συνθήκη του Μάαστριχτ, ενώ μετεξελίχθηκε σε Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) από το 1993. Η Ελλάδα μετέχει επίσημα στην Ε.Ο.Κ. από το 1981 και το Ευρώ αποτελεί επίσημο νόμισμα της χώρας από το 2001. 

Οι στόχοι της Ε.Ε.
         Η Ευρωπαϊκή κοινότητα οικοδομήθηκε πάνω στα ερείπια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και αυτήν την πρωτοβουλία πήραν έξι κράτη. Οι στόχοι της κίνησης αυτής ήταν οι εξής:
  Ο τερματισμός των διενέξεων στην Ευρώπη, η ειρηνική συνύπαρξη των Ευρωπαϊκών κρατών και η διασφάλιση της παγκόσμιας τάξης και ασφάλειας.

 Η διατήρηση της διαφορετικότητας των λαών και η εδραίωση του πολυπολιτισμού.

  Η κατοχύρωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η ενίσχυση και καθολική εδραίωση της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της νομιμότητας και της λαϊκής κυριαρχίας.

 Η υλική ευημερία, η οικονομική συνοχή των κρατών, η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος, με απώτερο σκοπό τη δημιουργία μιας δίκαιης παγκόσμιας οικονομίας.

  Η επίτευξη μίας πολιτικής που θα αποτελέσει το αντίπαλο δέος στον «ανεύθυνο»-στυγνό ορθολογισμό, στην εμπορευματοποίηση των πάντων, στην αλαζονεία της υπερδύναμης (Η.Π.Α.) και στη γενικότερη πολιτισμική παρακμή εντός των πλαισίων της παγκοσμιοποιημένης αγοράς.

  Η αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης, η οικολογική συνείδηση.

 Η προσήλωση στις αρχές της συνεργασίας και της αμοιβαίας κατανόησης.

 Η αναβάπτιση του ολυμπισμού, οι γόνιμες πολιτιστικές ανταλλαγές (τέχνες και γράμματα), ο σεβασμός στην πνευματική κληρονομιά (θρησκεία, μνημεία, γλώσσα) κάθε λαού, η διεύρυνση των οριζόντων, η ανεκτικότητα/ δεκτικότητα στο καινούργιο, χωρίς προκαταλήψεις και αγκυλώσεις.

 Α. Θετικά
 Μέχρι σήμερα έχουν σημειωθεί σε αρκετά ικανοποιητικό βαθμό οι ακόλουθες επιτυχίες :
  Η ενοποίηση ενός γεωγραφικού χώρου (παγίωση συνόρων) και η διασφάλιση ενός ενιαίου οικονομικού και κοινωνικού χώρου.

 Η εδραίωση του δημοκρατικού πολιτεύματος, η ενίσχυση ενός κοινού θεσμικού πλαισίου, ενός κοινοτικού δικαίου και αντίστοιχων θεσμικών οργάνων.

 Η οικονομική βοήθεια των ασθενέστερων οικονομικά μελών μέσα από τα ταμεία συνοχής.

 Ο περιορισμός των εθνικών προκαταλήψεων.

 Οι γόνιμες πολιτιστικές ανταλλαγές.

 Η ανάληψη διπλωματικών πρωτοβουλιών σε διεθνές επίπεδο.

 Β. Αρνητικά
 Όμως υπάρχουν προβλήματα και προκλήσεις που καλείται η Ε.Ε. να αντιμετωπίσει. Αυτά είναι τα εξής:
 Η αδυναμία ουσιαστικής οικονομικής σύγκλισης (ανισότητες ανάμεσα στον πλούσιο βορρά και στο φτωχό νότο).

 Η περιβαλλοντική υποβάθμιση.

 Η παραμόρφωση του πολιτισμικού προτύπου της Ευρώπης: ο τεχνοκρατισμός, ο καταναλωτισμός και η εμπορευματοποίηση υποσκελίζουν τον ανθρωπισμό, την ηθική και την παιδεία.

 Η διάσπαση της πολιτικής, κυρίως της εξωτερικής και της αμυντικής: η Ε.Ε. αδυνατεί να διαδραματίσει ουσιαστικά ρόλο στην παγκόσμια σκηνή (π.χ. στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ).

 Ο συγκεντρωτισμός της εξουσίας, που καθιστά επικίνδυνα έμμεση τη δημοκρατία, αφού οι λαοί απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο από τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Επιβαρυντικά λειτουργεί, επίσης και η επικράτηση γραφειοκρατικών μηχανισμών, που ενισχύουν την κωλυσιεργία και εντείνουν τη διαφθορά.

  Η υπονόμευση του κοινωνικού χαρακτήρα της Ε.Ε. (προστασία αλληλεγγύη, κοινωνικές κατακτήσεις). Αυτό για παράδειγμα, διαπιστώνεται από την εξάρτηση της ανεργίας και τη φτώχεια.

 Η ενίσχυση εθνικιστικών και ρατσιστικών τάσεων, κυρίως λόγω της μετανάστευσης, που επιφέρει τον αποκλεισμό και προκαλεί φαινόμενα εγκληματικότητας.

 Ο ηγεμονισμός της αγγλικής γλώσσας, ο κίνδυνος της ευρωπαϊκής ομοιομορφίας και της αλλοίωσης των εθνικών ταυτοτήτων λόγω της μαζικής κατανάλωσης και της τυραννίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

 Η υπονόμευση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων των λαών

Αίτια διαιώνισης των προβλημάτων
Οι ισχυροί εταίροι παραμένουν εγκλωβισμένοι στη λογική της αγοράς, εξυπηρετώντας τα συμφέροντά τους σε βάρος του κοινωνικού χαρακτήρα της Ευρώπης.

Η κυριαρχία μιας οικονομικής, πολιτικής και πνευματικής ελίτ, που επιβάλλει οδηγίες και ποδηγετεί τα λαϊκά συμφέροντα.

 Τα εθνικά συμπλέγματα ανωτερότητας ή κατωτερότητας μεταξύ των κρατών-μελών, που εξηγούνται μέσα από την ιστορία.
 Η διεύρυνση της Ε.Ε. χωρίς ουσιαστικό προσανατολισμό και λεπτομερή σχεδιασμό.

 Η αδυναμία εμπέδωσης ενός ευρωπαϊκού οράματος που θα καθιστά συμμέτοχους και τους ευρωπαϊκούς λαούς.

 Προτάσεις χειρισμού των προβλημάτων
 Ισχυρή βούληση από όλους τους πολιτικούς, αμοιβαία συνεργασία και γόνιμος διάλογος.

 Επαναπροσδιορισμός της ευρωπαϊκής πορείας, γιατί η οικονομική πρόοδος δεν είναι αυτοσκοπός.

      Η Ευρώπη έχει χρέος να γίνει Ευρώπη της κοινωνικής πολιτικής και δικαιοσύνης. Δεν πρέπει να ξεχνά τις πρωταρχικές της αξίες, που είναι ο ανθρωπισμός, ο διάλογος, η δημοκρατία, τα δικαιώματα των μελών.
 Υποχώρηση των επί μέρους συμφερόντων των ισχυρών.

  Πραγματική ισοτιμία των κρατών και ουσιαστική οικονομική ενίσχυση των ασθενέστερων μελών.

  Ενιαία εξωτερική πολιτική, που θα καταστήσει την Ε.Ε. ισχυρό παράγοντα σε παγκόσμιο επίπεδο, με απώτερους στόχους την περιβαλλοντική αναβάθμιση, την ειρήνη, την ισοκατανομή του πλούτου.

  Σεβασμός στις ιδιαιτερότητες των λαών και διαφύλαξη της ταυτότητάς τους.

  Αφύπνιση των λαών από τα Μ.Μ.Ε., την πνευματική ηγεσία και την εκπαίδευση. Τα οφέλη των κρατών-μελών από την Ε.Ε.

        Συνολικά, οι ωφέλειες που απορρέουν την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πολλές. Μια από αυτές είναι η κατασκευή έργων υποδομής με τη βοήθεια των χρηματοδοτικών κονδυλίων και η ανάπτυξη της οικονομίας . Μπορούν και αντιμετωπίζουν από κοινού οικονομικά προβλήματα που προκύπτουν. Αναπτύσσεται γρηγορότερα η τεχνολογία και διευρύνεται η τεχνογνωσία. Επίσης πολλές εταιρείες ενώνονται και δημιουργούνται άλλες που μπορούν να ανταγωνιστούν τις αμερικάνικες εταιρείες.

    Γίνεται ελεύθερη διακίνηση προσώπων και κεφαλαίων, με αποτέλεσμα την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των κρατών-μελών. Διαμορφώνεται μια τεράστια εσωτερική αγορά, με ενιαίο νόμισμα, που σε μια εποχή αλληλεξάρτησης των οικονομιών στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης , μπορεί να ελέγξει αποτελεσματικότερα την τάση των πολυεθνικών για μεγιστοποίηση του κέρδους τους.

Επιπλέον ωφέλειες:
  Η επικράτηση των δημοκρατικών πολιτευμάτων και η κατοχύρωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων , ο περιορισμός των εθνικών προκαταλήψεων, η καλλιέργεια σχέσεων φιλίας αποτελούν δεδομένα που άνοιξαν το δρόμο για συνύπαρξη και συνεργασία των λαών της Ευρώπης.

 Άλλη μία ωφέλεια που προκύπτει από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η διαμόρφωση της ευρωπαϊκής κουλτούρας , που προκύπτει μέσα από την ανταλλαγή εμπειριών και τους καλλιτεχνικούς θεσμούς, ενώ μέσα από αναζητήσεις διευρύνονται οι πνευματικοί ορίζοντες και η δεκτικότητα σε νέες αντιλήψεις.

 Ο ρόλος της Ε.Ε. για την Ελλάδα
       Η Ελλάδα, με την συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σημείωσε θετικές αλλά και αρνητικές μεταβολές στον οικονομικό τομέα, στον πολιτικό τομέα, στον κοινωνικό τομέα και στον εθνικό-πνευματικό-πολιτιστικό τομέα.

 Οικονομικός τομέας
  Η ελληνική οικονομία χρηματοδοτείται με πόρους που προέρχονται από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Η χρηματοδότηση πρέπει να αξιοποιηθεί για την κατασκευή έργων υποδομής, αύξηση ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, ενίσχυση της παιδείας και της υγείας.

 Επίσης, η απελευθέρωση της διακίνησης των προϊόντων μπορεί να λειτουργήσει ευνοϊκά, ώστε να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων. Ωστόσο, οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να προστατευθούν έναντι των ξένων και τοποθετούνται εξαρχής σε μειονεκτική θέση.

  Η χώρα μας μπορεί να προσελκύσει ξένα κεφάλαια σε τομείς, όπως στη ναυτιλία και στον τουρισμό, ώστε να αναπτυχθεί η ελληνική κοινωνία και οικονομία, αλλά η απελευθέρωση της διακίνησης των κεφαλαίων μπορεί να λειτουργήσει αρνητικά για τη χώρα μας, αν τα εγχώρια κεφάλαια αρχίσουν να διαρρέουν και επενδύονται στο εξωτερικό.

  Η απελευθέρωση της μετακίνησης των εργαζομένων δίνει πολλές ευκαιρίες στους νέους Έλληνες να εργαστούν στο εξωτερικό, ενώ η ελεύθερη μετακίνηση πολιτών είναι δυνατό να συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση της τουριστικής και εμπορικής δραστηριότητας της χώρα μας. Από την άλλη, αν ξένοι επαγγελματίες την επιλέξουν ως τόπο εργασίας και διαμονής, μπορεί να εντείνει την ήδη μεγάλη εγχώρια ανεργία.

 Πολιτικός τομέας
  Η πολιτική υποστήριξη στα εθνικά μας ζητήματα από τους εταίρους μας δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη. Πολλοί φοβούνται ότι η διαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής μπορεί να πολλαπλασιάσει τις πιέσεις που δεχόμαστε, για να υποχωρήσουμε σε κρίσιμα θέματα. Στη ουσία η ένταξη της χώρας μας σε έναν ισχυρό πολυεθνικό οργανισμό μας δίνει την δυνατότητα να συμμετέχουμε στην διαδικασία λήψης κάποιων σοβαρών αποφάσεων, να θωρακίσουμε τα εδαφικά δικαιώματά μας στα Βαλκάνια και να διεκδικήσουμε τον ορθό χειρισμό εθνικών ζητημάτων, όπως το Ελληνοτουρκικό και το Κυπριακό.

  Η Ε.Ε. είναι αναγκαίο να επεξεργαστεί μεθόδους που θα επιτρέψουν την έκφραση της βούλησης των πολιτών, ώστε να μην υφίστανται τον παραγκωνισμό από τους πολιτικούς ηγέτες και τους τεχνοκράτες. Ωστόσο, το ενιαίο θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. ευνόησε την κατοχύρωση των δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική της χώρας μας. Κοινωνικός τομέας

  Η ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς, όπως η καταπολέμηση της διακίνησης των ναρκωτικών, η προστασία του περιβάλλοντος είναι κάτι το ευνοϊκό για την χώρα μας από τη στιγμή που δεν διαθέτει τα απαραίτητα κεφάλαια και την υποδομή, προκειμένου να αντιμετωπίσει τέτοιου είδους προβλήματα. Η Ελλάδα, μετέχοντας στην Ε.Ε. εκσυγχρονίζεται στο πλαίσιο του δημόσιου τομέα.

 Εθνικός-Πνευματικός-Πολιτιστικός τομέας
  Κύριο θέμα αποτελεί η διατήρηση της εθνικής ταυτότητας και της πολιτιστικής φυσιογνωμίας κάθε λαού στα πλαίσια της διαμόρφωσης του κοινού ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η ελεύθερη έκφραση των απόψεων και η διακίνηση των ιδεών αναζωογονούν την πνευματική, καλλιτεχνική και πολιτισμική δημιουργία. Κάθε λαός οφείλει να μελετά και να προστατεύει την παράδοσή του, ώστε να μην αφομοιώνεται πολιτιστικά και να προσφέρει το δικό του ιδιαίτερο τόνο στον οικοδομούμενο ευρωπαϊκό πολιτισμό.

 Αναπροσαρμογή της ελληνικής πολιτικής
 Βασική προτεραιότητα είναι η αναδιοργάνωση της ελληνικής οικονομίας, ώστε να ανταπεξέλθουμε στον ανταγωνισμό και να βελτιώσουμε το βιοτικό μας επίπεδο. Για το σκοπό αυτό, επιβάλλεται οργάνωση της εργασίας και συνεπώς αύξηση της παραγωγικότητας, καλύτερη αξιοποίηση της τεχνολογίας, ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών κι έλεγχος στην αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων, διότι υπάρχει πρόβλημα απορρόφησης κονδυλίων.

Απαιτείται επαναπροσδιορισμός των στόχων της εκπαίδευσης, βελτίωση όλων των βαθμίδων, αποτελεσματικότερη εξειδίκευση, επαφή με την παράδοση, τη γλώσσα, την ιστορία και ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση.  Πάταξη της γραφειοκρατίας και καλύτερη οργάνωση του κρατικού μηχανισμού(διαφάνεια, αποτελεσματικότητα), καταπολέμηση της αναξιοκρατίας.

  Ισχυρή πολιτική βούληση, αλλά και ρεαλιστική αντιμετώπιση των σχέσεων με τους εταίρους μας, ώστε να πετυχαίνουμε το μέγιστο δυνατό από όσα διεκδικούμε.

  Πνεύμα συνεργασίας, ομοψυχίας, συναίνεσης του πολιτικού κόσμου, αλλά και της κοινωνίας γενικότερα (κοινωνική συνείδηση και όχι ατομισμός). Απαιτείται αλλαγή της νοοτροπίας και αντίσταση στη λογική της ήσσονος προσπάθειας.

  Οφείλουμε να διακρίνουμε τα πλεονεκτήματά μας ως λαός και τους τομείς στους οποίους βρισκόμαστε σε προνομιακή θέση (στάση αυτοεκτίμησης), προκειμένου να τους αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

  Επίρρωση του ρόλου της πνευματικής ηγεσίας και ορθός χειρισμός των Μ.Μ.Ε., έλεγχος στην πολιτική σκηνή και ενημέρωση.

 Νέοι και Ευρώπη
Οι προσδοκίες των νέων
      Οι νέοι ελπίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τη δύναμη να κάνει πραγματικότητα όσα φαίνεται ότι επιδιώκει:
  Απομακρύνει οριστικά την απειλή του πολέμου και διαμορφώνει σχέσεις φιλίας και συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών.

 Καταπολεμά το ρατσισμό και τον υπερεθνικισμό στο πλαίσιο του ενιαίου κοινωνικού χώρου.

  Διαδραματίζει θετικό ρόλο και στις διεθνείς εξελίξεις, ως οικονομική, τεχνολογική και πολιτική δύναμη.

  Βελτιώνει το βιοτικό επίπεδο της χώρας μας και επιφέρει οικονομική ανάπτυξη και αύξηση της απασχόλησης, προκειμένου να αμβλυνθεί η ανεργία.

 Παρέχει τη δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ των νέων και όχι μόνο, κυρίως μέσω του διαδικτύου, για ανταλλαγή απόψεων και διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων. Η ανάληψη κοινής δράσης θα οδηγήσει στην αντιμετώπιση πανευρωπαϊκών και διεθνών προβλημάτων.

 Ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ των επιστημονικών, ακαδημαϊκών και πολιτιστικών ιδρυμάτων για ανταλλαγή πληροφοριών, προαγωγή της έρευνας και γενικότερα του πνευματικού πολιτισμού.

  Αυξάνει το κύρος της χώρας μας στο εξωτερικό και καλλιεργεί την εθνική υπερηφάνεια.

  Συμβάλλει στην ανταλλαγή στοιχείων της ιδιαίτερης κουλτούρας των λαών και προβάλλει τους εθνικούς πολιτισμούς.

 Οι ανησυχίες των νέων
 Η διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής κοινωνίας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής, κυρίως σε ζητήματα
εργασιακά, με αποτέλεσμα την αύξηση της ανεργίας, την επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και τον κίνδυνο περιθωριοποίησης των ομάδων που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις.

  Η επιβολή αποφάσεων στη χώρα μας που υπαγορεύονται από τα συμφέροντα των ισχυρότερων ευρωπαϊκών κρατών και οι οποίες επιφέρουν ανισότητες και κρίση στη δημοκρατία.

 Η αλλοίωση της πολιτιστικής μας ιδιαιτερότητας, εξαιτίας της άκριτης αποδοχής των πολιτιστικών στοιχείων που προέρχονται από το εξωτερικό.

  Η απομάκρυνση από τις ηθικές αξίες λόγω της επικράτησης των υλιστικών μοντέλων.

  Ο κίνδυνος αστάθειας στην υφήλιο, επειδή δεν υπάρχει ενιαία πολιτική, ενώ η Ε.Ε. αδυνατεί ακόμη να αποτελέσει ισχυρό εξισορροπητικό παράγοντα στον κόσμο. Οι νέοι ως συντελεστές του οράματος

 Για να συντελέσουν οι νέοι στην υλοποίηση της ενωμένης Ευρώπης, απαιτούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
 Κριτική ματιά.
 Πνεύμα ανεκτικότητας, συνεργασίας και ανιδιοτέλειας.
 Υγιής εθνισμός και γόνιμος διεθνισμός.
 Ουσιαστική ενημέρωση από τα Μ.Μ.Ε.
 Ευρωπαϊκή και εθνική διάσταση στην εκπαίδευση.
 Γλωσσομάθεια.
 Τεχνολογία (Η/Υ, διαδίκτυο)
 Τέχνη και αθλητισμός.
 Προγράμματα ανταλλαγών (Erasmus, Socrates)
 Συμμετοχή σε κινήματα οικολογικά, πολιτικά, κοινωνικά. Ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση 

     Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης, επιβάλλεται και ο επαναπροσδιορισμός της εκπαίδευσης, για την καλύτερη προετοιμασία των νέων ατόμων απέναντι στην πραγματικότητα που διαμορφώνεται.  Ο εκπαιδευτικός σχεδιασμός επιβάλλεται να λειτουργήσει σε δύο άξονες:

 Α. Ανθρωπιστική παιδεία-Κατάρτιση
 Θα προσφέρει τις απαραίτητες γνώσεις , προκειμένου να εξοικειώσει το μαθητή με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, την ιστορία και τον πολιτισμό των ευρωπαϊκών λαών.

 Θα καταδείξει τα βαθύτερα αίτια των παλαιότερων διαφορών των ευρωπαϊκών λαών, με σκοπό τον παραδειγματισμό των νέων και την επιδίωξη της φιλίας και της ειρήνης.

 Θα καλλιεργεί αξίες που ενισχύουν τη διάθεση για συνεργασία (σεβασμός , ισότητα), για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και του υπερεθνικισμού.

  Θα εμπνέει και θα ενισχύει πρωτοβουλίες συνεργασίας με μαθητές άλλων κρατών, με στόχο την ανταλλαγή ιδεών και πολιτιστικών χαρακτηριστικών, την ανάληψη κοινής δράσης , τις ανταλλαγές μεταξύ μαθητών, την προβολή του πολιτισμού μας…

 Β. Προπαρασκευή έναντι του ανταγωνισμού.
 Οφείλει να βελτιώνει διαρκώς το μορφωτικό επίπεδο των μαθητών και φοιτητών και να προσφέρει τα κατάλληλα εφόδια για την επιτυχή ανταπόκρισή τους στον επαγγελματικό ανταγωνισμό.

 Είναι αναγκαίο να συνδράμει στην εξοικείωση του μαθητή με την παράδοση και τον πολιτισμό μας, προκειμένου να συνειδητοποιήσει την αξία τους και να αγωνιστεί για την προστασία των ιδιαίτερων πολιτιστικών χαρακτηριστικών μας.

  Έχει χρέος να καλλιεργεί την κριτική ικανότητα των νέων και να συμβάλει στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και στον περιορισμό της ξενομανίας. Η προσφορά της Ελλάδας στην Ευρώπη

 Οπωσδήποτε η Ελλάδα δεν αποτελεί τεχνολογική δύναμη. Η χώρα μας, όμως, διαθέτει αξιόλογο επιστημονικό δυναμικό, οπότε είναι δυνατή η καλύτερη αξιοποίηση της επιστημονικής κοινότητας, εφόσον η έρευνα οργανωθεί αποτελεσματικότερα και χρηματοδοτηθεί επαρκώς.

  Δεν αποτελούμε, βέβαια, οικονομική δύναμη, αλλά υπάρχουν δυναμικοί τομείς της οικονομίας που μπορούν να αναπτυχθούν, παρέχοντας αξιοσημείωτα οφέλη για την ευρωπαϊκή οικονομία.

 Από πολιτική άποψη, μπορούμε να αξιοποιήσουμε την ιδιαίτερη γεωπολιτική μας θέση και να λειτουργήσουμε σαν γέφυρα, ανάμεσα στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια και ανάμεσα στην Ευρώπη και στον Αραβικό κόσμο.

 Ιδιαίτερα σημαντικός προβάλλει ο ρόλος του απόδημου Ελληνισμού, καθώς συμβάλλει στην ανάδειξη του πολιτισμού μας, αλλά και στην προώθηση της Ευρωπαϊκής ιδέας.

 Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός οικοδομείται πάνω στις αξίες της πλούσιας κληρονομιάς μας, τις οποίες καλείται να προστατέψει η Ελλάδα από τη σύγχρονη αλλοτρίωση και να τις καταδείξει ως βάση για έναν υγιέστερο και πληρέστερο τρόπο ζωής. Ιδιαίτερη σημασία έχει η διατήρηση της ελληνικής γλώσσας, γιατί μας επιτρέπει να ανατρέχουμε στα πρωτότυπα έργα των αρχαίων Ελλήνων και να εμβαθύνουμε στις μοναδικές του αλήθειες.

  Η Ελλάδα αποτελεί την κιβωτό του βυζαντινού πολιτισμού . Η κατανόησή του έχει θεμελιώδη σημασία για την αντίληψη του Χριστιανισμού και τη μελέτη του πολιτισμού των ανατολικών ευρωπαϊκών λαών.

Ο σύγχρονος ελληνικός πολιτισμός, λόγω της ποικιλομορφίας, του δυναμισμού και της αυθεντικότητάς του, μπορεί να συμβάλλει στην αναβάθμιση και ανανέωση του ευρωπαϊκού πολιτισμού συνολικά.

  Τέλος, ο σύγχρονος ελληνικός τρόπος ζωής χαρακτηρίζεται από σημαντικές αρετές (φιλοτιμία, αγωνιστικότητα, αμφισβήτηση, πάθος ) μπορεί να παραδειγματίσει τους Ευρωπαίους και εμείς με τη σειρά μας να διδαχτούμε από αυτούς την οργάνωση, τη συνέπεια, την πειθαρχία… 

Επίλογος
       Επομένως, αυτό που μας αφορά ως λαό δεν είναι αν θα παραμείνουμε ή όχι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι θέμα εθνικής σημασίας να επωφεληθούμε της ένταξής μας, να προσαρμοστούμε και να αγωνιστούμε, ώστε να εξαλείψουμε τους όποιους κινδύνους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στην ουσία συνάντηση δρόμων, που για να επιλέξουμε, χρειαζόμαστε πολιτική διορατικότητα.

Παρασκευή 22 Οκτωβρίου 2010

Η οικονομική κρίση ενώνει τους Ευρωπαίους πολίτες

         Σε μια εποχή ραγδαίων κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο ολόκληρο, είναι επόμενο να επέρχονται ποικίλες ανακατατάξεις, σε κρατικό και διεθνικό επίπεδο, και να δημιουργούνται έντονοι προβληματισμοί για το τι μας επιφυλάσσει το μέλλον σχετικά με τις επερχόμενες εξελίξεις. Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβληματίζονται καθώς διανύουν το μεταβατικό στάδιο της διαμόρφωσης της Ευρωπαϊκής ταυτότητας των πολιτών τους.
         Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται αποτελεί πρόκληση για όλους τους Ευρωπαίους, με την έννοια ότι οφείλουν, μέσα σε πνεύμα σύμπνοιας και καλής συνεργασίας, να διαμορφώσουν τη διαπολιτισμική Ευρώπη και τη νέα εικόνα του Ευρωπαίου πολίτη, πίσω από την οποία θα βρίσκεται σε σταθερό υπόβαθρο η ταυτότητα του πολίτη κάθε κράτους. Η σχέση των διαφόρων πολιτισμών που υπάρχουν στην Ευρώπη και ο εντοπισμός των κοινών στοιχείων τους απασχολούν έντονα τους ερευνητές. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η συμπόρευση διαφόρων πολιτισμών μέσα στην Ευρώπη θα οδηγήσει τελικά σε μια σύνθεση που θα φέρει ακόμα πιο κοντά τους Ευρωπαίους πολίτες.

        Η πολιτιστική πολυμορφία είναι επιθυμητή, υπό την προϋπόθεση ότι δεν οδηγεί σε εντάσεις και διάσπαση της κοινωνικής συνοχής. Αντίθετα, ο κίνδυνος του μαζικού πολιτισμού και της διαμόρφωσης ομοιόμορφων τρόπων συμπεριφοράς των διαφόρων κοινωνικών ομάδων, που επιβάλλουν σταδιακά τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, είναι ήδη ορατός, καθώς υπάρχει η τάση παραμερισμού ή ακόμα και εξαφάνισης των πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων.  
         Κύρια επιδίωξη της κοινής Ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής πολιτικής πρέπει να είναι η καλλιέργεια του δημοκρατικού πολίτη, η οποία θα στηρίζεται σε γνώσεις, αξίες και συνειδητούς τρόπους συμπεριφοράς απέναντι στην πολιτεία και στα μεμονωμένα άτομα.
          Για το σκοπό αυτό μια από τις βασικές προϋποθέσεις είναι και η δημιουργία του κατάλληλου κλίματος στο σχολείο, στο οποίο πρέπει να εφαρμόζονται και να γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η εκπαίδευση σχετικά με τα καθήκοντα και τα δικαιώματα του πολίτη, τόσο για τους μαθητές όσο και για τους ενήλικες, αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία θα οικοδομηθεί η ταυτότητα του Ευρωπαίου πολίτη.

Από τον ημερήσιο τύπο, διασκευή

Πέμπτη 21 Οκτωβρίου 2010

"Άλλοι καιροί, άλλα σπίτια ! "

        Η πολυκατοικία είναι ένα από τα χαρακτηριστικότερα πρόσωπα του αιώνα μας. Στα  τελευταία ταξίδια μου διαπίστωσα πως ο θεσμός της πολυκατοικίας επεκτείνεται, και με ραγδαίο ρυθμό, και στα επαρχιακά κέντρα, ακόμη και στις λιγάνθρωπες κωμοπόλεις, όπου καμιά αναπόφευκτη ανάγκη δεν φαίνεται να τον υπαγορεύει.
        ΄Ετσι σιγά σιγά το νόημα του σπιτιού μεταβάλλεται. Δεν είναι που η αρχιτεκτονική διαρρύθμιση υπακούει σε άλλους προσανατολισμούς και πραγματοποιεί άλλα δεδομένα σαν τέχνη υπηρετική του καθημερινού βίου. Είναι και που η καθιερωμένη αντίληψη του σπιτιού υποχωρεί σε άλλες αντιλήψεις διαμορφωμένες κατά τις συνθήκες που δεν υπήρχαν άλλοτε.
        Η αλήθεια είναι πως και γενικότερα δεν έχει ακόμη δημιουργηθεί μια αισθητική της πολυκατοικίας. Οι δοκιμές διαδέχονται τις δοκιμές. Η ομοιομορφία, η ισοπέδωση είναι ένας από τους θεμελιώδεις κανόνες του πολιτισμού μας. Αλλ' απομένει το ερώτημα: η πολυκατοικία είναι ή δεν είναι σπίτι;
         Φρονώ και τώρα, ύστερ' από πολλές προσπάθειες που έκαμα, για να μπορέσω να συμφιλιωθώ μαζί της, πως σπίτι δεν είναι. Γιατί, όταν λέμε "σπίτι", δεν εννοούμε μόνο μια κατασκευή, αλλά κι ένα ψυχικό γεγονός. Η πολυκατοικία δεν είναι ψυχικό γεγονός. Είναι μια έκφραση ψυχρής αριθμητικής, ένα στατικό συγκρότημα. Για τούτο και οι πολιτείες, που θέλουν να διατηρήσουν την παράδοσή τους, το ύφος τους, το χρώμα τους, την εξορίζουν στα κράσπεδά τους, στα περίχωρά τους, σε [καινούριες] γειτονιές. Εμείς, αλλοπρόσαλλοι πάντα και καινοθήρες, και όπου υπάρχει κάποια παράδοση, δηλαδή κάποιος εσωτερικός χώρος, κάποια σύνδεση με τον ιστορικό εαυτό μας, φυτεύουμε κατάστηθά της κακόγουστα χτίσματα και καταστρέφουμε κάθε δυνατότητα εναρμόνισης των νέων μορφών με τα σταθερά αισθητικά δεδομένα.

        Το σπίτι είναι ένα αντιφέγγισμα του εσωτερικού ανθρώπου. Το σπίτι έχει ρίζες. Το σπίτι προσφέρει το αίσθημα της βεβαιότητας, της ασφάλειας. Είναι ένα άσυλο, ένα καταφύγιο της προσωπικής ζωής. Μέσα στο σπίτι κατοικούν οι πρόγονοι, διατηρείται η συνέχεια της γενιάς, οι κάμαρές του γεμίζουν θύμηση, το κάθε αντικείμενο έχει την ιστορία του.
         Η πολυκατοικία υπηρετεί την προχειρότητα, την υλική ανάγκη, ανήκει στον καλπασμό του καιρού. Δεν ανταποκρίνεται στα βασικά αιτήματα της προσωπικής ζωής. Η πολυκατοικία είναι σταυροδρόμι, είναι τρίστρατο, αγορά, δημόσιος χώρος. Προσφέρει μερικές, και σημαντικότατες βέβαια, βιοτικές ανέσεις και δυσκολεύει, από την άλλη πλευρά, την ανάσα. Ο ένοικος δεν την εξουσιάζει, της παραδίνεται. Γίνεται ένας δεσμώτης. Αισθάνεται πως είναι υποχρεωμένος να κυκλοφορεί σ' έναν απέραντο κομματιασμένο χώρο, όπου δεν έχει το δικαίωμα να υπάρξει έξω από μερικά τετραγωνικά μέτρα. Αν θελήσει να κάμει μερικά βήματα, θα προσκρούσει σ' ένα τοίχο. Αν αλλάξει κατεύθυνση, θα προσκρούσει σ' άλλο τοίχο. Υπάρχει παντού το αδιέξοδο.

        Η έκφραση "άλλοι καιροί, άλλα τραγούδια" έχει την αντίζυγή της: "άλλοι καιροί, άλλα σπίτια". Και "άλλα σπίτια" σημαίνει "άλλοι άνθρωποι". Το σημερινό σπίτι τ' ονόμασαν "κέντρο διερχομένων". Και τ' ονόμασαν πολύ σωστά. Είναι ένα δωμάτιο ξενοδοχείου, επιπλωμένο, διευθετημένο και κατά τον τρόπο του ξενοδοχείου. Δεν είναι καμωμένο, για να στεγάζει μια οικογενειακή ζωή, για να δημιουργεί ατμόσφαιρα οικειότητας.
         Αλλά για να γίνεται ένας "σταθμός πρώτων βοηθειών" σε ανθρώπους βιαστικούς, που χρειάζονται ένα τόπο να κοιμηθούν, να πλυθούν, να εναποθέσουν τον ιματισμό τους, και να πάρουν το πρωινό τους, καμιά φορά και το μεσημεριανό τους, ποτέ όλα τα γεύματα του εικοσιτετράωρου. Γιατί το βράδυ, που θα το ένιωθαν, που θα το ζούσαν το σπίτι, συνηθίζουν να βρίσκονται έξω.
        Λογαριάστε, πόσοι άνθρωποι απομένουν στα σπίτια τους το Σαββατοκύριακο. Λογαριάστε, πόσοι άνθρωποι περιφέρονται από ξενοδοχείο σε ξενοδοχείο ολόκληρη τη χρονιά ή και πόσοι έχουν μεταφέρει το σπίτι τους στο ξενοδοχείο. Θα εκπλαγείτε, αντικρίζοντας ένα τεράστιο διεθνή πληθυσμό, που ουσιαστικά δεν έχει σπίτι ή και που, αν έχει, ελάχιστα το χρησιμοποιεί. Και τούτο όχι μόνο, γιατί υπάρχει σοβαρή ανάγκη που τον υποχρεώνει σε τέτοια στάση, αλλά και γιατί έχει καταντήσει από μέσα του "ανέστιος" και "φερέοικος".
       "Ανέστιοι" σιγά σιγά θα καταντήσουμε όλοι μας. Θα μοιράζουμε τη ζωή μας εδώ κι εκεί. Αρχίσαμε κιόλας να τη μοιράζουμε: ανάμεσα στη μόνιμη κατοικία, στο σπίτι της εξοχής, στα κέντρα του παραθερισμού, στις εκδρομές του Σαββατοκύριακου, στα ταξίδια. Το παλιό, στέρεο νόημα του σπιτιού, που ευνοούσε τις σταθερές καταστάσεις, που έδινε το αίσθημα της μονιμότητας, της ασφάλειας, της συνέχειας, της συνέπειας, που δημιουργούσε και διατηρούσε την παράδοση, σε λίγο θα είναι μια ξεπερασμένη υπόθεση.


Απόσπασμα από δοκίμιο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Ελευθερία (22-8-65)

Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2010

Άδεια ψυχή, μουδιασμένα λόγια...

        Ανάμεσα στ' άλλα που έχουν χαθεί στη σύγχρονη εποχή είναι και η συνομιλία. Χρειάζεται κάποια γαλήνη και μια ιδιαίτερη αγωγή νου και ψυχής, για να υπάρξει ο αληθινός διάλογος, η προσφορά και η αντιπροσφορά. Ανήκουμε στους λαούς που έχουν μιλήσει πολύ, που και σήμερα ακόμη μιλούν πολύ.
         Ο κλασικός ελληνικός κόσμος ανύψωσε την έμφυτη ροπή των λαών της μεσογειακής μεσημβρίας σε μια δύσκολη και θαυμαστή τέχνη. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πως πρώτος αυτός ανακάλυψε ή εφεύρε τη συνομιλία και την επροίκισε με τόσο περιεχόμενο, με τέτοια περιωπή, ώστε τα πρότυπα που μας άφησε απομένουν ανεπανάληπτα. Οι πλατωνικοί διάλογοι αποτελούν πραγματική αποθέωση της συνομιλίας.
         Φυσικά, εδώ πρόκειται για μια οργανωμένη και προσχεδιασμένη συνομιλία. Ο διάλογος ξεκινάει από την απλή ανταπόκριση ανάμεσα σε δυο ή σε περισσότερους ανθρώπους, για να γίνει μια μορφή τέχνης. ΄Εχει χάρη, κομψότητα, ευγένεια, είναι «παιγνιώδης» και συνάμα βαθύς. Αισθάνεται κανείς ότι τον κινεί η μεγάλη χαρά της δημιουργίας. Γίνεται αισθητική απόλαυση και ψυχική λύτρωση και πνευματική ανάταση.
        O λόγος όμως, τώρα, δεν είναι γι' αυτή την καλλιτεχνική μορφή του διαλόγου, αλλά για την ικανότητα των ανθρώπων να συνομιλούν. Εκείνο που έχει σήμερα χαθεί είναι η χαρά της συνομιλίας. Μπορεί να εξακολουθούμε να συζητούμε, να «κουβεντιάζουμε», αλλά έχουμε ξεμάθει να συνομιλούμε. Και δεν είναι μόνο που λείπουν οι ευκαιρίες. Γιατί οι ευκαιρίες, όταν υπάρχουν, ξοδεύονται σε ασυλλόγιστες φλυαρίες. Η συνομιλία είναι μια φυσική οργάνωση του λόγου. ξετυλίγεται με κάποιο ρυθμό, με κάποια προσοχή, χωρίς αυθάδεις διακοπές, χωρίς αποκλίσεις.

       Η σύγχρονη «συνομιλία» αποτελεί θρασύτατη κυριολεξία του όρου. Μιλούν όλοι μαζί και χωρίς ο ένας να προσέχει τον άλλον, οι αποκρίσεις δεν έχουν συνέπεια και ενότητα.. Ο καθένας ζητεί να επιβάλει τη γνώμη του με τη δύναμη της φωνής του και όχι με την ισχύ των επιχειρημάτων του και τη στερεότητα των απόψεών του. ΄Ετσι, η συνομιλία πολύ σύντομα καταλήγει στην οχλαγωγία.
      Το πνεύμα, αν δεν είναι μοναχικό και απάνθρωπο και τούτο σπανιότατα συμβαίνει, για να μπορέσει να ανθοφορήσει και να καρποφορήσει χρειάζεται την περιρρέουσα ατμόσφαιρά του, την ενθάρρυνση και τη θαλπωρή. Μια συνομιλία, ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν κάτι να πουν και που κατέχουν τον τρόπο να το πουν, δεν είναι μόνο μια μεγάλη αισθητική χαρά, είναι και μια πολύτιμη συγγυμνασία ψυχής και νου. Μέσα σε τέτοιες συγκεντρώσεις συμβαίνει πολλές φορές ιδέες που θα έμεναν αγέννητες να βρουν μορφή, εκφράσεις της τύχης να αποκτήσουν στερεότητα, ακόμη και έργα σπουδαία να κυοφορηθούν.
       Όπως η επιστολογραφία έτσι και η συνομιλία είναι μορφές του παρελθόντος. Ο ασθματικός ρυθμός του σύγχρονου βίου και το προοδευτικό άδειασμα της ψυχής στενεύουν τα όρια της επικοινωνίας ανάμεσα στους ανθρώπους. Και η συνομιλία είναι ένας θαυμάσιος τρόπος επικοινωνίας, όταν διεξάγεται με άδολη διάθεση, χωρίς ματαιοδοξία και χωρίς καχυποψία, όταν αφήνονται οι ψυχές να πλουτίσουν το λόγο με το πολυτιμότερό τους περιεχόμενο.


Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Ο Σύγχρονος 'Ανθρωπος. Δοκίμια. Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα, 1996, σσ. 419 - 423, Διασκευή .

Διάγραμμα της έννοιας "Ανεργία"

Δευτέρα 18 Οκτωβρίου 2010

Από στόχο σε στόχο, βυθιζόμαστε στο άγχος!


      Το άγχος δεν είναι σήμερα η αγωνία για την απόκτηση περισσότερων πραγμάτων, όσο η δυσφορία ,επειδή κάτι μας λείπει. Πάντα υπάρχει κάτι που μας λείπει για να ηρεμήσουμε, κάτι παραπάνω που ξεφεύγει από τις δυνατότητές μας και ενίοτε από τη φαντασία μας. Κάτι που συχνά είναι απροσδιόριστο και σχεδόν ανέφικτο. Κάποια στιγμή αισθανόμαστε να το πλησιάζουμε και σχεδόν να το αγκαλιάζουμε, αλλά μια στιγμή αργότερα, μόλις που έχουμε νιώσει λίγη ανακούφιση, το ηρεμιστικό έχει πετάξει. Από στόχο σε στόχο, βυθιζόμαστε στο άγχος. Το άγχος γίνεται μια οδυνηρή συνήθεια, που το αίτιό της μας διαφεύγει.
       Τα αδιέξοδα της καθημερινότητας, το κυνήγι του χρήματος, οι αμφιβολίες για την αξία μας, είναι κάποια από αυτά που οξύνουν την υπερέντασή μας, λένε τα βιβλία «αυτοβοήθειας». Τελικά όμως ο κυρίαρχος λόγος της δυσφορίας είναι η ασυμφωνία ανάμεσα στις προσδοκίες μας και στην πραγματικότητα, ανάμεσα στην προσμονή της ικανοποίησης μιας επιθυμίας και στην ανεπάρκεια των μέσων, ανάμεσα στην επιθυμία να αγαπάμε τον εαυτό μας και στην ασταθή, πρόσκαιρη αυτοεκτίμηση που καταφέρνουμε να αποκτήσουμε. Σχεδόν όλα όσα μας περιβάλλουν, συμβάλλουν σ’ αυτό το αίσθημα απογοήτευσης.

      Η αποσπασματική κουλτούρα, οι βιαστικές και ωστόσο αργές μετακινήσεις, το «ζάπινγκ», η γρήγορη κατανάλωση, το κινητό τηλέφωνο, ο υπολογιστής, όλα είναι διεγερτικά του άγχους. Υφιστάμεθα συνεχώς το βασανιστήριο του αστραπιαίου, αυτού που αντιλαμβανόμαστε τη μια στιγμή και μας ξεφεύγει την επομένη. Το κακό χαρακτηριστικό της εποχής μας είναι ότι εκτός από το ότι έχει μειώσει την έκταση του χώρου, έχει επίσης σμικρύνει τις παύσεις.
       Μια στιγμή ανάπαυλας επιπλέον, και το αίσθημα ενοχής μετατρέπει την ευδαιμονία σε δηλητήριο. Το άγχος συνιστά έτσι μια αμείλικτη ποινή. Πώς όμως μπορείς να ζήσεις χωρίς να το αποδεχτείς; Το όραμα μιας ζωής χαλαρής και ήρεμης, όπου θα αισθάνεσαι μακριά απ’ όλα αυτά, ακολουθώντας ρυθμούς που ξαναδίνουν την πυκνότητα στις αισθήσεις και προσαρμόζουν το πνεύμα με τη συμπαντική μακροβραδύτητα, μοιάζει να έχει τη σφραγίδα του θανάτου. Θέλουμε στ’ αλήθεια να πεθάνουμε;
       Στην πράξη, δεν μπορούμε να βρούμε άλλη διέξοδο. Δεν έχουμε άλλη πρακτική διέξοδο. Το άγχος έχει εγκατασταθεί τόσο βαθιά που επηρεάζει τον κορμό της προσωπικότητας και διαποτίζει διαστροφικά το Εγώ. Ένα μη αγχωτικό Εγώ ισοδυναμεί, στον περίγυρό μας, με ένα Εγώ παραιτημένο ή ηττημένο, ενώ η διαρκής ανησυχία θεωρείται ότι δημιουργεί ένα Εγώ ευθυτενές, ξύπνιο και ετοιμοπόλεμο, για να μπορεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις και στον ανταγωνισμό.


http://giouliblog.blogspot.com/

Κυριακή 17 Οκτωβρίου 2010

Περί ανθρωπισμού

       O όρος «ανθρωπισμός» έχει οικειοποιηθεί από τις πιο ετερογενείς φιλοσοφίες και ιδεολογίες και για τον λόγο τούτο δίνει συχνά την εντύπωση μιας ηχηρής μα άδειας διατύπωσης. Εύκολα λοιπόν μπορεί να κατανοήσει κανείς την αυστηρή κριτική που έχουν ασκήσει στην έννοια του ανθρωπισμού οι μεταμοντέρνοι φιλόσοφοι της εποχής μας.
       Ο Μαρξ διακήρυττε το νέο ανθρωπισμό,  προβάλλοντας ως υπέρτατο αγαθό τη δυνατότητα του ατόμου να αναπτύξει ελεύθερα τα φυσικά του ταλέντα σε μια αταξική και ελεύθερη κοινωνία· βασικός προσανατολισμός του ήταν η ευτυχία του ανθρώπου μέσα στην κοινωνία κατά την επίγεια ζωή του. Για τον Derrida είναι μία απλή συνάρτηση κοινωνικών και γλωσσικών συναρτήσεων, για τον Lacan προσωπικών ψυχολογικών δυνάμεων. Ο Foucault βλέπει τον Άνθρωπο ως το αποτέλεσμα του συνδυασμού απρόσωπων κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικών δυνάμεων. Ο Σαρτρ εκτιμά ότι όλες οι ανθρώπινες αξίες πηγάζουν από την αυτονομία του υποκειμένου, το ελεύθερο άτομο· διακηρύττει την απόλυτη ελευθερία και ευθύνη του ανθρώπου για την ύπαρξή του.

        O Foucault έγραφε για το θάνατο του ανθρώπου: «Ο άνθρωπος, αυτή η επινόηση της ευρωπαϊκής κουλτούρας από τον 16ο αιώνα και μετά». Και φυσικά ο Γάλλος φιλόσοφος αναφέρεται στο πνευματικό κίνημα του ανθρωπισμού, που, έχοντας τις ρίζες του στην ελληνολατινική παιδεία, αναδύθηκε στην Ιταλία της Αναγέννησης, ανανεώθηκε με τον Διαφωτισμό και κορυφώθηκε στον Κ΄ αιώνα ως επιδίωξη, συχνά ασαφής και αόριστη, κάθε λογής ιδεολογιών με συχνά ασύμβατες κατευθύνσεις.
        Σήμερα ο κοινωνικός ανθρωπισμός πρεσβεύει το ενδιαφέρον για την ευημερία του είδους και ταυτόχρονα φροντίδα για τη δημιουργία ευνοϊκών κοινωνικών συνθηκών για όλα τα μέλη της Κοινωνίας. Ο δε ηθικός ανθρωπισμός τάσσεται εναντίον κάθε μορφής ολοκληρωτισμού, βίας και τρομοκρατίας, εναντίον του ρατσισμού, εναντίον κάθε καταπίεσης των πολιτικών δικαιωμάτων του ανθρώπου. Χωρίς αμφιβολία, ευγενείς και υψηλόφρονες επιδιώξεις. Η σύγχρονη χρήση βίας για την επικράτηση των ιδεών και των οικονομικών συμφερόντων υπονομεύει τις ίδιες τις αξίες του ανθρωπισμού που, υποτίθεται, επιδιώκει να περισώσει.

       Σίγουρα, βέβαια, θα ήταν μοιραίο λάθος να θεωρήσουμε ότι η μεταμοντέρνα περίοδος που διανύουμε διατηρεί ακέραιες τις αξίες του ανθρωπισμού. Ο σεβασμός, η αλληλεγγύη και η συνεργασία έχουν χαθεί κάπου στη μαγική σφαίρα του ατομισμού, έχουν εξοβελιστεί στο περιθώριο του κοινωνικού βίου μπροστά στο κυνήγι του κέρδους. 

    Έτσι, στην ουσία ο ατομισμός εμφανίζεται σαν ένα αντώνυμο κοινωνικό του ανθρωπισμού. Μόνο που ο ατομισμός δεν είναι ένα αναίτιο φαινόμενο.

http://chldimos.blogspot.com

Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2010

Πολιτισμός και κουλτούρα

            Από τις αρχές του 19ου αιώνα, η κουλτούρα ή ο πολιτισμός ήταν το αντίθετο της βαρβαρότητας. Πίσω από αυτήν την αντίθεση υπάρχει ένα είδος αφήγησης: πρώτα υπήρχε η βαρβαρότητα και μετά ξεπήδησε ο πολιτισμός από τα ζοφερά βάθη της. Αντίθετα, οι ριζοσπάστες στοχαστές έβλεπαν πάντα τη βαρβαρότητα και τον πολιτισμό σε συγχρονία.
        Αυτό είχε στο μυαλό του ο Γερμανός μαρξιστής Βάλτερ Μπέντζαμιν όταν διεκήρυττε ότι «κάθε ντοκουμέντο του πολιτισμού αποτελεί την ίδια στιγμή μια καταγραφή της βαρβαρότητας». Για κάθε καθεδρικό ναό, ένας σωρός από κόκαλα, για κάθε έργο τέχνης, η μαζική εργασία που παρέχει στον καλλιτέχνη τις πηγές δημιουργίας του. Ο πολιτισμός πρέπει να αποσπασθεί από τη φύση με τη βία, αλλά η βία ζει στον εξαναγκασμό που χρησιμοποιείται, για να προστατευθεί ο πολιτισμός – ένας εξαναγκασμός γνωστός μεταξύ άλλων, ως το πολιτικό κράτος.
       Αυτό τον καιρό, η σύγκρουση μεταξύ πολιτισμού και βαρβαρότητας έχει πάρει μια δυσοίωνη στροφή. Αντιμετωπίζουμε μια σύγκρουση μεταξύ πολιτισμού και κουλτούρας, έννοιες που συνήθως βρίσκονταν στην ίδια πλευρά. Ο πολιτισμός σημαίνει ορθολογική σκέψη, υλική ευημερία, ατομική αυτονομία και ειρωνική αυτό-αμφισβήτηση. Η κουλτούρα σημαίνει έναν τρόπο ζωής η οποία είναι συνηθισμένη, συλλογική, παθιασμένη, αυθόρμητη, μη σκεπτόμενη και ανορθολογική.

       Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν όταν ανακαλύπτουμε ότι εμείς έχουμε πολιτισμό, ενώ αυτοί έχουν κουλτούρα. Η κουλτούρα είναι η νέα βαρβαρότητα. Η αντίθεση μεταξύ Δύσης και Ανατολής επανεγγράφεται σε έναν νέο άξονα.Το πρόβλημα είναι ότι ο πολιτισμός χρειάζεται την κουλτούρα ακόμα και αν αισθάνεται υπέρτερός της. Η πολιτική εξουσία του δεν θα λειτουργήσει αν δεν μετασχηματισθεί καθοδικά σε έναν ιδιαίτερο τρόπο ζωής.
       Οι άνδρες και οι γυναίκες δεν υποτάσσονται εύκολα σε μια εξουσία η οποία δεν διαπλέκεται στον ιστό της καθημερινής ζωής τους – αυτός είναι ένας λόγος που η κουλτούρα παραμένει τόσο πολιτικά ζωτική. Ο πολιτισμός δεν μπορεί να συνυπάρξει μαζί με την κουλτούρα και δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αυτήν.
       Γύρω από τις απόψεις του ανθρωπιστή Κλωντ Λεβί-Στρως, με αφορμή το βιβλίο του «Φυλή και Ιστορία», εγείρονται διάφορα ερωτηματικά.. Υπάρχει ένας ενιαίος παγκόσμιος πολιτισμός και ποια είναι η συνεισφορά των επιμέρους πολιτισμών στην διαμόρφωση του? Καθορίζονται οι συνεισφορές τούτες από παράγοντες φυλετικούς , όπως ισχυρίζονται πολλοί στον 19ο και στον 20ο αιώνα? Ποιος είναι ο κοσμοϊστορικός ρόλος του δυτικού πολιτισμού και γιατί επικράτησε ο ορθολογισμός και η τεχνική του σε ολόκληρο τον πλανήτη? Αυτά τα κεντρικά ερωτήματα θέτει ο μεγάλος σύγχρονος εθνολόγος
           Στη σημερινή εποχή πρέπει να δούμε από άλλο πρίσμα, από άλλη οπτική γωνία τις έννοιες πολιτισμός και κουλτούρα. Οι βασικές έννοιες σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, χωρίς γεωγραφικούς αποκλεισμούς, φυλετικές διαμάχες, είναι τα ερωτήματα που μπαίνουν για ακόμη μια φορά στην εποχή μας. Τα εθνοκεντρικά χαρακτηριστικά ,παραμένουν πάντα επίκαιρα. Οι κοινωνικοί αποκλεισμοί υπάρχουν και αποκτούν καινούρια χαρακτηριστικά.

       Παρά την τεχνολογική πρόοδο οι κοινωνίες μας εκτρέφουν τις έννοιες του ρατσισμού, του εθνικισμού, καθώς ο αποκλεισμός επεκτείνεται και στα φύλα (γυναίκα) ,τρίτη ηλικία, μικρά παιδιά ,θεωρώντας ότι αυτά είναι προβλήματα της εποχής μας και ξεχνώντας το δομικό χαρακτήρα που τα δημιουργεί, μια και τα οικονομικά συστήματα επηρεάζουν έννοιες όπως η κουλτούρα και ο πολιτισμός.
       Η μετανάστευση αφορά ανθρώπους  όλων των ηλικιών που αναγκάζονται να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν από άλλους ανθρώπους ,ώστε να προσαρμόσουν συνήθειες είναι η καθημερινή πρακτική. Το θέμα τις παιδείας αποκτά άλλη διάσταση . Για ποια παιδεία μιλάμε;  Ζητάμε παιδεία χωρίς σύνορα ,με σεβασμό στους πολιτισμούς; Θέλουμε παιδεία ανοιχτή στον κόσμο, ή σύμφωνα με το ελληνοκεντρικό μοντέλο, νομίζοντας ότι είμαστε το κέντρο της γης; Πρόκειται  για ερωτήματα που μέχρι τώρα έχουν βρει αποσπασματική εφαρμογή, χωρίς στόχο και αποτέλεσμα.
        Η κατανόηση της αξίας της κουλτούρας και του πολιτισμού ενός άλλου λαού αποτελεί πρόοδο του ίδιου του άνθρωπου. Κανένα μέρος του κόσμου δεν έχει κατακτήσει την πρόοδο, όπως και να την εννοεί, ξεχνώντας ότι έχει δεχτεί επιρροές. Η ιστορία του ανθρώπου μέσα στην κοινωνία έδειξε ότι η πολιτισμική πρόοδος είναι  έργο μιας συμμαχίας μεταξύ των πολιτισμών.
       Υποχρεώσεις των κοινωνιών είναι να δημιουργούν τέτοιες  συνθήκες, ώστε όλα τα μέλη της να μπορούν ανεξάρτητα από θρησκεία χρώμα, φυλετικές διαφορές, ή ακόμα και ιδεολογία να λειτουργούν και να συμμετέχουν απρόσκοπτα. Οι συνθήκες ανάπτυξης της προσωπικότητας του ατόμου είναι το πιο σημαντικό σημείο προόδου μιας κοινωνίας. Πρόκειται για τη διαλεκτική που αποκτά το άτομο με την κοινωνία,  ώστε να την βελτιώνει και να βελτιώνεται. Κατά τον (Λεβί Στρώς) το δώρο της πολυπολυτισμικότητας είναι διαχρονικό. Μια αυτόνομη κοινωνία είναι αδιανόητη δίχως αυτόνομα άτομα.


        Η ατομική ανάπτυξη του ατόμου έχει σαν χαρακτηριστικά της την  ελευθερία  επιλογής σύνθεσης και ανάπτυξης μιας προσωπικότητας, χωρίς φοβίες και διαχωρισμούς. Ο ρόλος της παιδείας στην ανάδειξη του οράματος του Λεβί -Στρως είναι πολύ σημαντικό. Για να κατανοήσουμε την αξία του κάθε πολιτισμού,  χρειάζεται γνώση από μικρή ηλικία, ίσως ακόμα και από την προσχολική. Μεγαλώνουμε με την άποψη των προηγμένων και μη χωρών και με φυλετικές διακρίσεις (μαύροι,άσπροι ,κίτρινοι) άνθρωποι. Αφαιρούμε το φυσιολογικό ενδιαφέρον για το άγνωστο , την αναζήτηση και ουσιαστικά την διαλεκτική των πολιτισμών, φοβούμενοι το καινούριο που θα γεννηθεί.
        Το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα η συζήτηση για την πολυπολιτισμικότητα των κρατών ,των κοινωνιών, είναι επίκαιρη. Οι οικονομικοί μετανάστες από άλλες χώρες έχουν κατακλείσει και τη χώρα μας, δοκιμάζοντας τον πολιτισμό και την κουλτούρα μας. Οι αντιλήψεις του κάθε πολίτη μπήκαν στο μικροσκόπιο.
        Το κοινωνικό σύστημα  της χώρας μας ίσως δεν λειτούργησε με τον καλύτερο τρόπο για την υποδοχή των μεταναστών και την καλύτερη αφομοίωσή τους από το σύνολο. Ουσιαστικά η εκπαίδευση που θα έπρεπε να είναι έτοιμη να δεχτεί όλο το βάρος των παιδιών αλλά και των γονιών,  χωρίς την γλωσσική επάρκεια φάνηκε εντελώς απροετοίμαστη. Οι εκπαιδευτικοί, χωρίς να έχουν ιδιαίτερη επιμόρφωση σχετικά με το πώς να αντιμετωπίσουν αυτές τις καινούριες συνθήκες,  δρουν αυτόνομα και χωρίς σχέδιο.

       Ο λαϊκισμός από μέρους πολλών οργανώσεων που δήθεν κόπτονται για την ελληνικότητα και την Ελλάδα βρίσκουν εύφορο έδαφος στους γηγενείς. Οι απόψεις του Λεβί -Στρως  είναι και στις μέρες μας υπό αμφισβήτηση. Ο σεβασμός του ανθρώπου από τον άνθρωπο ακόμα μια φορά στην ιστορία δοκιμάζεται στην πράξη.
      Οι άνθρωποι σαστίζουν,  βλέποντας τις ιδέες με τις οποίες  έχουν μεγαλώσει  να μην ισχύουν πια, τα σύμβολα(σημαία) ,τις θέσεις εργασίας να αλλάζουν χέρια (ίσως το χρώμα παραξενεύει)  και αδυνατούν να προσαρμοστούν στις νέες πραγματικότητες. Το ερώτημα αν τις νέες πραγματικότητες τις δημιουργεί η ίδια η ζωή ή κάποιο συγκεκριμένο σύστημα ,ένας μονόδρομος πολιτισμικός, μια οικονομική κυριαρχία ,ή ένας και μόνος πολιτισμός μια και είναι ο καλύτερος , μένει να απαντηθεί……
     Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ως μεγενθυντικός φακός ή ως δύναμη που παρασύρει τις μάζες σύμφωνα με τα συμφέροντα του εκάστοτε ιδιοκτήτη υποστηρίζουν την μία ή την άλλη πλευρά αβίαστα ,χωρίς την επάρκεια να ενημερώσουν και να ενημερωθούν για τις πραγματικές συνθήκες.
     Ο φόβος για το άγνωστο οδηγεί τις κοινωνίες να κλείνονται στον εαυτό τους .Σταματά η αναζήτηση καινούριων τρόπων έκφρασης και παρατηρείται η επιστροφή σε κώδικα σύμβολα (παρελάσεις,εθνικές εορτές),  δημιουργώντας τελικά μια παθογένεια.

          Ο άνθρωπος λέει ο Καντ ,κάνει ιδιωτική χρήση του λόγου, όταν είναι ‘μέρος ενός μηχανισμού’ δηλαδή όταν έχει κάποιο ρόλο να παίξει στην κοινωνία. Πρέπει δηλαδή να έχει κάποια λειτουργήματα να επιτελέσει, που τον καθιστούν ιδιαίτερο τμήμα της κοινωνίας. Συνεπώς ο λόγος πρέπει να υπόκεινται και να εξυπηρετεί τους συγκεκριμένους σκοπούς. Τότε δεν μπορεί να υπάρξει ελεύθερη χρήση του λόγου.
     Όταν όμως κάποιος συλλογίζεται όχι σαν μέρος ενός μηχανισμού αλλά σαν μέλος της ανθρωπότητας, τότε η χρήση του λόγου πρέπει να είναι ελεύθερη και δημόσια. Έτσι υπάρχει διαφωτισμός, όχι μόνο όταν πληρούνται οι διαδικασίες που εξασφαλίζουν την προσωπική ελευθερία της σκέψης στα άτομα ,αλλά όταν η καθολική, η ελεύθερη και η δημόσια χρήση του λόγου υπερτίθενται η μία της άλλης.
     Έτσι ο Διαφωτισμός είναι η στιγμή κατά την οποία η ανθρωπότητα εμφανίζεται να θέτει σε χρήση το δικό της λόγο, χωρίς να υπόκεινται η ίδια σε καμία εξουσία.

TERRY EAGLETON