Πρόκειται για ένα χρονικό δημοσιευμένο στο περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης το 1961 αντί μνημόσυνου για τη 17χρονη Ανθούλα, μέλος μιας αντιστασιακής οργάνωσης γυναικών, που θυσιάστηκε στα χρόνια της Κατοχής. Έχουν περάσει 17 χρόνια από το θάνατό της (αφηγηματικός χρόνος) και η συγγραφέας απεικονίζει μέσα από το χρονικό αυτό τον αγώνα του ελληνικού λαού εναντίον κατακτητών. Στην περίοδο Κατοχής (ιστορικός χρόνος), μια γυναικεία συντροφιά αντιστασιακής οργάνωσης βρίσκεται στο σπίτι της αφηγήτριας και προετοιμάζεται μέσα σε κλίμα αγωνίας, έντασης και ενθουσιασμού για μια μεγάλη διαδήλωση που θα γίνει την επομένη στο κέντρο της Αθήνας, στην πλατεία Συντάγματος. Η Ανθούλα(η πρωταγωνίστρια) , η δεκαεφτάχρονη της παρέας έχει γενέθλια την ημέρα της διαδήλωσης και οι κοπέλες προσπαθούν να την πείσουν να μην πάει στη διαδήλωση και την προκαλούν να πείσει τον Παύλο, ένα νεαρό θαυμαστή της να κατεβεί στη διαδήλωση. Την επομένη, η συντροφιά εύχεται στην Ανθούλα και φεύγει για τη διαδήλωση. Η κοπέλα ήταν η μόνη που δε θα πήγαινε στη διαδήλωση, αλλά τα λόγια της, γεμάτα ορμητικότητα και μαχητικότητα, προκαλούν στην αφηγήτρια αρνητικά προαισθήματα .
Η διαδήλωση είχε αρχικά επιτυχία, καθώς συγκέντρωσε έναν τεράστιο όγκο διαδηλωτών, με ενθουσιασμό και πάθος για την ελευθερία. Η πορεία κορυφώνεται με τον Εθνικό Ύμνο, αλλά οι Γερμανοί γεμίζουν τους δρόμους με άρματα που κατευθύνονται πάνω στους διαδηλωτές. Η Ανθούλα ,που είπε ψέματα στις φίλες της και κατέβηκε στη διαδήλωση ,προτίμησε να μην κρυφτεί, όπως οι περισσότεροι, γεγονός που της στέρησε τη ζωή, κάτω από τις ερπύστριες ενός άρματος στη γωνία Ομήρου και Ακαδημίας. Μετά το θάνατό της, ο Παύλος, που κατέβηκε αδιάφορα στην πορεία, ακολουθώντας το παράδειγμά της, πήρε μέρος στην Αντίσταση και εκτελέστηκε πέντε μήνες μετά. Επομένως, η θυσία της κοπέλας είχε νόημα, αφού ενέπνευσε κι άλλους για ηρωικούς αγώνες.
Το πρότυπο της κοπέλας που θέτει την ελευθερία πάνω από τη ζωή της δεσπόζει στην αφήγηση. Μαζί με το θέμα της θυσίας της Ανθούλας, τίθεται το γενικότερο θέμα της συμμετοχής των γυναικών στην Αντίσταση κατά των Γερμανών. Το σημείο που προωθεί την εξέλιξη του μύθου είναι η απόφαση της Ανθούλας να συμμετάσχει στη διαδήλωση, παρά τις εκκλήσεις των μεγαλύτερων συναγωνιστριών της, προκειμένου να πείσει τον αδιάφορο Παύλο να κατεβεί στη διαδήλωση.
Μέσα από το χρονικό προβάλλει η ελευθερία ως το υπέρτατο αγαθό, που κατακτάται με αίμα, με αγώνα και με ενεργή συμμετοχή όλων των σκλαβωμένων ανεξαρτήτως ηλικίας. Το παράδειγμα της ηρωικής θυσίας της Ανθούλας είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα θυσίας του ελληνικού λαού στα χρόνια της Αντίστασης.
Αυτό που μας συγκινεί στο χρονικό είναι η συμμετοχή των γυναικών στον αγώνα. Οι γυναίκες κατά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και τη γερμανική κατοχή συμμετείχαν ενεργά στις αντιστασιακές οργανώσεις που είχαν συσταθεί, ενώ πολλές υπηρέτησαν στον Ερυθρό Σταυρό, προσφέροντας στον αγώνα με την ευαισθησία τους, το υψηλό φρόνημα και την αυτοθυσία τους.
Όλη η συμπεριφορά της Ανθούλας διακρίνεται για την ορμή και τη μαχητικότητα που χαρακτηρίζει τους νέους, που λειτουργούν αυθόρμητα και παρορμητικά, γιατί ο ασυμβίβαστος χαρακτήρας τους δεν τους αφήνει να υποταχθούν σε κανενός είδους καταπίεση. Κάνουν παράτολμα και επικίνδυνα πράγματα , αψηφώντας τους κινδύνους, γιατί πιστεύουν ότι εκείνοι μπορούν να ξεφύγουν από το θάνατο.
Βιωματικός χαρακτήρας- α΄ πρόσωπο- ομοδιηγητικός αφηγητής-εσωτερική εστίαση-διάσπαρτα στοιχεία που μας προϊδεάζουν για τον τρόπο θανάτου της κοπέλας-τραγική ειρωνεία (χρόνια πολλά και του χρόνου θα χορεύουμε ελεύθεροι στο Σύνταγμα για τα δεκαοχτώ σου χρόνια-βιάζεσαι να με ξεπαστρέψουνε)-αντιθέσεις(άνοιξη-διαδήλωση, πανικός/μέρα γενεθλίων-μέρα θανάτου/νεανικός ενθουσιασμός διαδηλωτών –θρήνος)-φυσικότητα στις περιγραφές παρά την Κατοχή- στοιχεία διαλόγου- ευθύς λόγος-καθημερινή γλώσσα-λυρικό ύφος-ρήματα με ενέργεια(παραστατικότητα και ζωντάνια)-επίθετα-εικόνες-ανάλαφρος τόνος του τραγουδιού της Ελένης-χιούμορ κοριτσιών.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου