Πού είναι οι διανοούμενοι;

       Από την επιταγή του Πλάτωνα για τη διακυβέρνηση του κόσμου από τους φιλοσόφους έως την κραυγή που ακούγεται τελευταία «πού είναι οι διανοούμενοι, γιατί δεν μιλούν;» είναι πραγματικά μεγάλη η απόσταση. Και είναι σίγουρο πως τώρα, περισσότερο από άλλες ιστορικές στιγμές, και ενώ οι ιδέες κερδίζουν όλο και μεγαλύτερη δύναμη, ο φάρος της σκέψης των πιο ευαίσθητων ηθικά και οξύνοων πολιτικά ανθρώπων μοιάζει θαμπός,pαγκοσμίως.
     Αντίθετα, η φωνή των απανταχού τεχνοκρατών και οικονομολόγων είναι εκκωφαντική. Μονοπωλεί την προβολή. Ποια είναι, όμως, η πολιτική ευθύνη των διανοούμενων; Και καταρχήν υπάρχει; Eίναι αλήθεια πολύ ενδιαφέρον ότι ζήτημα ευθύνης τίθεται σχεδόν αποκλειστικά σε αρνητικά αποτελέσματα.
     Φυσικά, η πολιτική ευθύνη είναι «ένα ζήτημα που δεν αφορά πολίτες, οι οποίοι νιώθουν ότι ζουν παγιδευμένοι μέσα σε ένα κλειστό σύστημα, την κοινωνία και την ιστορία, ή ότι λειτουργούν σαν πιόνια ενός καλά σχεδιασμένου και οργανωμένου παιχνιδιού», όπως λέει ο Θ. Βέικος. Για να νιώσουμε υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση της ιστορίας, πρέπει να είμαστε συνειδητοί παράγοντες.
Η υψηλή αυτογνωσία και η ισχυρή γνώση είναι απαραίτητες προϋποθέσεις. Και είναι κάτι που οι διανοούμενοι διαθέτουν. Έπειτα, αν ο διανοούμενος έχει κύριο πεδίο αναφοράς τη διανοητική καλλιέργεια της κοινωνίας και κατέχει τα όργανα για την ανάλυση της ιδεολογίας και την κριτική της κοινωνικής γνώσης (Chomsky), τότε έχει χρέος περισσότερο από κάθε άλλον πολίτη να μάχεται στο όνομα των πολιτικών και ηθικών αξιών.

     Έχουν οι διανοούμενοι, άραγε, ευθύνη για την παραίτηση ή τη συνθηκολόγηση των πολλών, για τον «αντιδιανοητισμό» των νέων ή για την υποταγή στη μαζική κουλτούρα; Ή μήπως πρέπει να απομακρύνονται από την εμπόλεμη ζώνη και να περιμένουν να καταλαγιάσει η σκόνη, στοχεύοντας στη νηφάλια σκέψη; Μήπως, όμως, και η ουδέτερη στάση ή η σιωπή είναι εντελώς πολιτική στάση; Ωστόσο, όπως παρατηρεί ο Θ. Βέϊκος, «ο φιλόσοφος δεν είναι, βέβαια, ένας «ειδικός» που έχει κατορθώσει να αξιοποιήσει απλά ένα κεφάλαιο ειδικών γνώσεων, όπως ο επιστήμονας, παρά ένας άνθρωπος που έχει πετύχει μεγαλύτερη –άνιση σε σύγκριση με τους άλλους – συμμετοχή σε κοινές αξίες».Αυτό τα λέει όλα...
www.aixmi.gr